Σεισμική δόνηση μεγέθους 8,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, κάτι που, σύμφωνα με την επιστημονική κλίμακα χαρακτηρίζει το σεισμό ως «εξαιρετικά καταστροφικό» συγκλόνισε τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης τον θαλάσσιο χώρο ανοικτά της χερσονήσου Καμτσάτκα στη ρωσική Άπω Ανατολή, προκαλώντας τσουνάμι που έπληξε τις ακτές της Ρωσίας και της Ιαπωνίας και ενεργοποίησε έκτακτες προειδοποιήσεις σχεδόν σε όλα τα κράτη με ακτογραμμή στον Ειρηνικό Ωκεανό. Πρόκειται για τον ισχυρότερο σεισμό που έχει καταγραφεί στην περιοχή από το 1952.
Η δόνηση καταγράφηκε στις 02:35 ώρα Ελλάδας, σε εστιακό βάθος περίπου 20,7 χιλιομέτρων και με επίκεντρο 126 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα της περιφέρειας Καμτσάτκα, σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Γεωφυσικών Μελετών (USGS). Αρχικά, το USGS έκανε λόγο για σεισμό 8 βαθμών, αναθεώρησε όμως στη συνέχεια προς τα πάνω – πρώτα σε 8,7 και τελικά σε 8,8 βαθμούς.
Ακολούθησαν δεκάδες σεισμικές δονήσεις από 7-5,5 Ρίχτερ.
Το τσουνάμι που προκλήθηκε πλημμύρισε τη μικρή ρωσική πόλη Σέβερο-Κουρίλσκ, στο βόρειο τμήμα των Κουρίλων νήσων. Το ρωσικό υπουργείο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων ανακοίνωσε ότι ο πληθυσμός των περίπου 2.000 κατοίκων απομακρύνθηκε εγκαίρως. Εικόνες από τα κοινωνικά δίκτυα δείχνουν ορμητικά νερά να εισβάλλουν σε κτίρια, ενώ οι τοπικές αρχές έκαναν λόγο μόνο για ελαφρούς τραυματισμούς.
Στην Ιαπωνία, όπου η απειλή του τσουνάμι είναι διαρκής, η κρατική τηλεόραση NHK διέκοψε το πρόγραμμά της για να μεταδώσει ζωντανά τις εξελίξεις, με παρουσιαστές να καλούν τους πολίτες παραθαλάσσιων περιοχών «να απομακρυνθούν αμέσως για να σωθούν». Στο νησί Χοκάιντο παρατηρήθηκε κύμα ύψους 30 εκατοστών, ενώ η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας (JMA) αναθεώρησε την αρχική της πρόβλεψη για κύματα 1 μέτρου, εκτιμώντας τελικά ότι μπορεί να φτάσουν και τα 3 μέτρα.
Η ανησυχία έφτασε έως την κατεστραμμένη πυρηνική εγκατάσταση της Φουκουσίμα, στην ανατολική Ιαπωνία, από όπου απομακρύνθηκαν εσπευσμένα εργαζόμενοι. Η διαχειρίστρια εταιρεία TEPCO επιβεβαίωσε ότι δεν παρατηρήθηκαν ανωμαλίες, ωστόσο οι αρχές παραμένουν σε επιφυλακή, δεδομένου ότι το εργοστάσιο παραμένει υπό διαδικασία αποξήλωσης και καθαρισμού από την καταστροφή του 2011.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Ιαπωνίας, Γιοσιμάσα Χαγιάσι, κάλεσε τους κατοίκους περιοχών που επηρεάζονται από τα προειδοποιητικά δελτία να μετακινηθούν άμεσα σε ασφαλή ύψη. Εκτός από το Τόκιο και την Οσάκα, όπου προβλέφθηκαν κύματα ύψους ως και ενός μέτρου, σε επιφυλακή τέθηκαν και δεκάδες νησιά σε όλη τη χώρα.
Το Κέντρο Έγκαιρης Προειδοποίησης για Τσουνάμι του Ειρηνικού (PTWC), με έδρα τη Χαβάη, εξέδωσε επείγουσες ειδοποιήσεις για επικίνδυνα κύματα σε ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως η Καλιφόρνια, το Όρεγκον, η Ουάσιγκτον και το Γκουάμ, ενώ έκανε αναφορά και στις ακτές του Ισημερινού, της Χιλής, της Κόστα Ρίκα και της Πολυνησίας, προβλέποντας κύματα μεταξύ 1 και 3 μέτρων.
Αντίστοιχα, από την Αυστραλία έως τη Νέα Ζηλανδία και από τις Φιλιππίνες μέχρι τα νησιά Τόγκα και την Ινδονησία, εκδόθηκαν προειδοποιήσεις για τσουνάμι. Οι Φιλιππίνες κάλεσαν τους κατοίκους παράκτιων περιοχών να απομακρυνθούν προς τα ενδότερα, ενώ προειδοποιήσεις εκδόθηκαν και για ισχυρά ρεύματα στις εισόδους λιμανιών στο Μεξικό, με το Πολεμικό Ναυτικό να απευθύνει έκκληση σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες αλιείς να παραμείνουν σε βαθιά νερά.
Μέσα στις πρώτες ώρες μετά τον κύριο σεισμό καταγράφηκαν τουλάχιστον έξι μετασεισμοί, με τους δύο ισχυρότερους να φτάνουν τους 6,9 και 6,3 βαθμούς. Ρώσοι σεισμολόγοι προειδοποίησαν ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα μετασεισμών ως και 7,5 βαθμών μέσα στον επόμενο μήνα.
Η σημερινή δόνηση σημειώθηκε πολύ κοντά στο επίκεντρο του καταστροφικού σεισμού του Νοεμβρίου 1952, μεγέθους 9 βαθμών, ο οποίος είχε προκαλέσει τσουνάμι που διέσχισε ολόκληρο τον Ειρηνικό. Η γεωλογική δραστηριότητα της περιοχής εξηγείται από τη σύγκρουση των τεκτονικών πλακών του Ειρηνικού και της Βόρειας Αμερικής, γεγονός που καθιστά την Καμτσάτκα μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές του πλανήτη.
Από το 1900, η περιοχή έχει καταγράψει επτά σεισμούς άνω των 8,3 βαθμών. Οι αρχές συνεχίζουν να αξιολογούν την κατάσταση, με τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις, καθώς το φαινόμενο δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.