Με λαμπρότητα πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας η εκδήλωση για την 110η επέτειο απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης στις 26 Οκτωβρίου 1912, την επέτειο του ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940 και την εορτή του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης, Αγίου Δημητρίου, με την παρουσία του υφυπουργού Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης), Σταύρου Καλαφάτη.

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθηγητής Στυλιανός Δ. Κατρανίδης, ο οποίος κατά την ομιλία του αναφέρθηκε στο νόημα των επετείων. Υπενθύμισε ότι από το ίδιο βήμα πέρυσι είχε επισημάνει τις προκλήσεις που θα αντιμετώπιζαν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες, από τις αυταρχικές ηγεσίες χωρών που απειλούν την σταθερότητα και την ειρήνη, λέγοντας πως πλέον οι προκλήσεις αυτές έχουν περάσει στο επόμενο στάδιο, της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία. Επισήμανε, επίσης, ότι και στη γειτονιά μας καραδοκεί ο έτερος μεγάλος ταραχοποιός, με τα νεοοθωμανικά οράματα και τις αναθεωρητικές επιδιώξεις, που αναζητά το Lebensraum της «Γαλάζιας Πατρίδας» και απειλεί τους Έλληνες και την Ελλάδα ότι… θα έρθει νύχτα.

Ας μην ξεχνά, είπε ο κ. Κατρανίδης, ότι και ο Γκράτσι νύχτα ήρθε. Για να πάρει την απάντηση του ΟΧΙ και πριν το ξημέρωμα οι Έλληνες στρατιώτες να αποκρούουν τα εχθρικά στρατεύματα στις κορυφογραμμές της Πίνδου.

Ο ίδιος ανέφερε επίσης ότι φέτος συμπληρώθηκε ένας αιώνας από την απερίγραπτη τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής και 110 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς. Ο ελληνισμός «κατάφερε» να περάσει από τον θρίαμβο των Βαλκανικών Πολέμων στην απόλυτη καταστροφή σε μόλις 10 χρόνια, εξαιτίας του φρικτού εθνικού διχασμού. Θα πίστευε κανένας ότι το αίσθημα μιας βαριάς ήττας του 1922 θα ήταν διάχυτο και θα καθόριζε την εθνική συμπεριφορά. Ήρθε όμως η 28η Οκτωβρίου 1940 για να διαψεύσει αυτήν την εντύπωση και να τονίσει ξανά ότι όταν σαν λαός είμαστε ενωμένοι, μπορούμε να επιτύχουμε λαμπρά επιτεύγματα, όπως το μεγαλειώδες έπος του ΟΧΙ.

Ο κ. Κατρανίδης κατέληξε λέγοντας ότι σήμερα, αυτό το μήνυμα του ΟΧΙ αποκτά ένα νέο μεγάλο απελευθερωτικό νόημα. Μας κάνει να στεκόμαστε αποφασιστικά απέναντι στους σημερινούς αυταρχισμούς κάθε είδους και να απαιτούμε το τέλος τους, βροντοφωνάζοντας ένα παγκόσμιο ΟΧΙ,  προσβλέποντας σε ένα καλύτερο αύριο.

Στη συνέχεια, τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο αναπληρωτής καθηγητής Βλάσιος Βλασίδης του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών, της Σχολής Οικονομικών και Περιφερειακών Σπουδών, με θέμα: «Η Θεσσαλονίκη στους εθνικούς αγώνες. Από την απελευθέρωση έως τον τελευταίο πόλεμο».

«Η Θεσσαλονίκη είναι δέσμια των πολέμων της μνήμης, στη δημόσια ιστορία», υποστήριξε στην ομιλία του, ο κ. Βλασίδης, ξεκινώντας την ομιλία του από δύο χρονικά σημεία τομές στο παρελθόν, όπως είπε, δύο ημερομηνίες που άλλαξαν την πορεία της πόλης και των κατοίκων της, την 26η Οκτωβρίου 1912 και την 28η Οκτωβρίου 1940.

Συνέχισε λέγοντας πως αν σήμερα, στη δεκαετία του 2020 ζούμε σε μία πολύ ενδιαφέρουσα δεκαετία, όπου τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο πριν καν τελειώσει το προηγούμενο και δεν είναι μόνο πολιτικά, αλλά και οικονομικά, κοινωνικά και υγειονομικά, το ίδιο περίπου ή και περισσότερο και πιο έντονο συνέβαινε και εκείνη την εποχή για την πόλη μας και τους κατοίκους της. Στη συνέχεια έκανε μια ενδιαφέρουσα και λεπτομερή παρουσίαση της περιόδου αυτής, δίνοντας το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο έζησαν οι άνθρωποι της εποχής, οι οποίοι προσελάμβαναν με διαφορετικό τρόπο ο καθένας τις συνθήκες που αντιμετώπιζαν.

Καταλήγοντας, ο κ. Βλασίδης επισήμανε ότι «έχουμε συνηθίσει να εορτάζουμε τα σημεία τομές στις εθνικές επετείους. Έχουμε συνηθίσει να μιλούμε μόνο για αυτές και να αφήνουμε όλα τα υπόλοιπα στο σκοτάδι, και τον κόσμο στην άγνοια. Η πόλη μας για 40 χρόνια γνώρισε τρομακτικές αλλαγές στον πληθυσμό της, με την έξοδο και την έλευση τόσων διαφορετικών ομάδων, γνώρισε μία ριζική οικιστική αλλαγή, υπέστη τις συνέπειες γεγονότος παγκόσμιου μεγέθους και τις συνέπειες των εσωτερικών πολιτικών και των κοινωνικών συγκρούσεων. Οι απόγονοι όλων αυτών γνωρίζουν την επίσημη ιστορία.  Όμως ο καθένας γνωρίζει και τη δική του ιστορία, τη δική του ιστορική αλήθεια που είναι βαθύτατα συγκρουσιακή και συνήθως έρχεται σε αντιπαράθεση με τη μνήμη των άλλων. Η Θεσσαλονίκη του ενός έρχεται σε σύγκρουση με αυτή των άλλων. Ο καθένας θέλει να προασπίσει τη δική του ιστορία, τη δική του αλήθεια. Είτε αγνοεί, είτε δεν θέλει να μάθει για τη Θεσσαλονίκη των άλλων. Το αποτέλεσμα είναι ότι η πόλη μας είναι δέσμια των πολέμων της μνήμης, στη δημόσια ιστορία. Γιορτάζουμε δύο μέρες τους κοινούς αγώνες, αλλά όλες τις επόμενες ημέρες αγωνιζόμαστε ο ένας εναντίον του άλλου. Αυτή είναι η ιδιαιτερότητα της πόλης μας».

Κατά τον κ. Βλασίδη η λύση είναι «να δούμε το παρελθόν όπως το έζησαν οι πρόγονοί μας. Ως μία συνεχή ιστορική περίοδο που να περιλαμβάνει τα πάντα χωρίς εξαιρέσεις και περιορισμούς. Με τις εθνικές επετείους λαμπρές όπως σήμερα, αλλά όχι αποκομμένες από τα προηγούμενα και τα επόμενα αλλά σημαντικές ημερομηνίες ενός συνεχούς γίγνεσθαι, ενός πλούσιου παρελθόντος που θα περιλαμβάνει τους πάντες και τα πάντα».

Μετά τον πανηγυρικό, ακολούθησε η επίδοση τιμητικών επαίνων από τον Πρύτανη Στυλιανό Δ. Κατρανίδη και τους Αντιπρυτάνεις Ευγενία Αλεξανδροπούλου και Δημήτριο Χανδράκη στα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας τα οποία αφυπηρέτησαν το 2022 και συγκεκριμένα στους Ερωτόκριτο Βαρελά, Αναστάσιο Βασιλειάδη, Δημήτριο Γκίνογλου, Δημήτριο Ιωαννίδη και Κωνσταντίνο Νιχωρίτη.

Στην εκδήλωση, εκτός του υφυπουργού Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης), Σταύρου Καλαφάτη, έδωσαν το παρών, μεταξύ άλλων, οι βουλευτές Α΄ Θεσσαλονίκης της ΝΔ, Κωνσταντίνος Γκιουλέκας και Δημήτριος Κούβελας, ο εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Βενιαμίν Καρακωστάνογλου,  εκπρόσωποι των προξενικών αρχών και στρατιωτικών αρχών, εκπρόσωπος του δημάρχου Θεσσαλονίκης, φορέων της πόλης, καθώς και μέλη του διδακτικού προσωπικού, φοιτητές/τριες και εργαζόμενοι/νες του Πανεπιστημίου.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσικό πρόγραμμα με τη συμμετοχή του συνόλου «Ορχήστρα Βιολιώνε», των φοιτητών/τριών του Βιολιού της Κατεύθυνσης Ελληνικής Παραδοσιακής (Δημοτικής) Μουσικής, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του επίκουρου καθηγητή Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ιωάννη Ζαρία.