Μεταναστευτικό κι όχι προσφυγικό είναι το πρόβλημα στα νησιά και στις προσφυγικές δομές της χώρας, σύμφωνα με το υπουργικό συμβούλιο του οποίου η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε πριν από λίγο.

Στο συμβούλιο που συνεδρίασε υπό τον πρωθυπουργό αποφασίστηκε σειρά ενεργειών και μέτρων, για να αυστηροποιηθεί το πλαίσιο αίτησης και χορήγησης ασύλου και να περιοριστούν οι μεταναστευτικές ροές.
Πρώτο μέτρο η ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων μας, ιδίως με αύξηση των περιπολιών στη θάλασσα(ήδη γίνονται καθημερινά επιπλέον 23 περιπολίες στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου).
Ακολουθούν η κατασκευή κλειστών προαναχωρησιακών κέντρων, για όσους δεν δικαιούνται άσυλο, η αύξηση των επιστροφών σε 10.000 μέχρι το τέλος του 2020, η κατάρτιση λίστας «ασφαλούς χώρας», ώστε να επιστρέφονται αμέσως σε αυτή όσοι εισήλθαν παράνομα και η συνέχιση μεταφοράς των προσφύγων στην ενδοχώρα.
Για να διεθνοποιηθεί το πρόβλημα, η κυβέρνηση αποφάσισε τέσσερις ενέργειες:
(α) Πρωτοβουλία για τη μεταναστευτική οδό της Ανατολικής Μεσογείου, με σχετικό έγγραφο το οποίο θα παρουσιαστεί από κοινού από Βουλγαρία, Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία στο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 7-8 Οκτωβρίου 2019.
(β) Επίσκεψη του Αναπληρωτή Υπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Γ. Κουμουτσάκου στην Τουρκία στις 2-3 Οκτωβρίου 2019 για συνομιλίες για το θέμα με τον Τούρκο ομόλογό του κ. Σοϊλού.
(γ) Επίσκεψη των Υπουργών Εσωτερικών της Γαλλίας και της Γερμανίας σε Τουρκία και Ελλάδα εντός της εβδομάδας.
(δ) Ελληνική πρωτοβουλία για συμπερίληψη του θέματος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 17ης – 18ης Οκτωβρίου 2019.

Οι στόχοι του υπουργείου


Νομοσχέδιο για την επιτάχυνση και αυστηροποίηση των διαδικασιών αίτησης και χορήγησης ασύλου παρουσίασε κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Βασικοί στόχοι είναι:
α) Να διορθωθεί το αδόμητο ελληνικό σύστημα ασύλου, που αδυνατεί λόγω εγγενών σχεδιαστικών σφαλμάτων να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα μέσα στην οποία λειτουργεί, όπως οι αυξημένες ροές και το γεγονός ότι ο Βαλκανικός διάδρομος προς την Ευρώπη παραμένει κλειστός,
β) Να τεθούν κανόνες, σαφείς και συγκεκριμένοι, βάζοντας τέλος στην αναρχία: στους αλλοδαπούς, στις δομές, στις υπηρεσίες, στην διαδικασία εξέτασης,
γ) Να εξαλειφθούν οι συνέπειες μιας ιδεοληπτικής νομοθέτησης που οδήγησε σε έναν απροσδιόριστο αριθμό αλλοδαπών που δεν εντοπίζονται από τις αρχές και κατά συνέπεια δεν επιστρέφονται στις χώρες καταγωγής τους, και
δ) Να διαμορφωθεί ένα νέο σύστημα ασύλου, συμπαγές, δομημένο, αυστηρό, δίκαιο, σχεδιασμένο υπό το φως των έκτακτων συνθηκών.
Βασικές αρχές του νομοσχεδίου είναι ο πλήρης σεβασμός των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο, η απαίτηση οι αιτούντες να συνεργάζονται με τις εθνικές αρχές, η ένταξη στο σύστημα ασύλου μόνο όσων αιτούντων έχουν προσφυγικό προφίλ και η γρήγορη απένταξη από το σύστημα όσων παρελκυστικά υποβάλλουν αιτήματα ασύλου.
Στόχος του υπουργείου είναι οι παρεμβάσεις να έχουν ολοκληρωθεί μέσα σε ένα τρίμηνο.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο


Με το σχέδιο νόμου:
Επιταχύνεται η διαδικασία χορήγησης (ή απόρριψης) της αίτησης ασύλου, διατηρούνται οι Επιτροπές Προσφυγών ως δεύτερος βαθμός κρίσης, αλλάζει η σύνθεση των επιτροπών (που τώρα αποτελείται από δύο δικαστές και ένα μέλος από Ύπατη Αρμοστεία) και προβλέπονται πλέον τρεις δικαστές.
Επίσης, προβλέπεται για πρώτη φορά ότι σε περίπτωση που οι αλλοδαποί κατά την υποδοχή δεν συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις μεταφοράς τους σε άλλες δομές, τεκμαίρεται ότι δεν επιθυμούν την προστασία και παραπέμπονται σε διαδικασίες επιστροφής. Αλλά και μετά την καταγραφή, εφόσον οι αιτούντες τελικά παραμένουν στο σύστημα αλλά δεν συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις μεταφοράς, τότε η αίτηση τους εξετάζεται με ταχύρρυθμη εξέταση εντός 3 ημερών. Και αυτό διότι συνάγεται ότι έχουν υποβάλει την αίτηση μόνο για να καθυστερήσουν την απομάκρυνσή τους.
Πλέον, η παραβίαση των όρων και κανονισμών λειτουργίας των Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης έχει ως συνέπεια την διακοπή της στέγασης και ουσιαστικά την αποπομπή των αιτούντων από αυτά.
Αλλάζει ακόμη και το ποιος θεωρείται ευάλωτος με αυστηρή τήρηση της σχετικής οδηγίας.
Θεσπίζονται Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής της Υπηρεσίας Ασύλου που ενημερώνουν όποιον αιτήθηκε ασύλου για το πού βρίσκεται η υπόθεσή του.
Ρυθμίζεται το ζήτημα των ιατρικών βεβαιώσεων με την πρόβλεψη αυτές να είναι μόνο από δημόσια νοσοκομεία και δημόσιους φορείς.
Προτείνεται «Κατάλογος ασφαλών χωρών» καταγωγής και ασφαλών τρίτων χωρών.
Προβλέπεται η αυτοπρόσωπη παράσταση των αιτούντων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, η οποία, πλέον, θα είναι εννιάμηνη, από την Υπηρεσία Ασύλου μέχρι και στα δικαστήρια, ενώ οι επιδόσεις μπορούν να γίνουν όχι μόνο στους αιτούντες αλλά και στους πληρεξούσιους δικηγόρους τους.