Σκοτσέζικο ντους από το ΔΝΤ. Μπορεί η κυβέρνηση να επικροτεί την θέση του Ταμείου για τη διαχείριση του χρέους, αυτό, όμως, δεν θα έρθει αναίμακτα. Γιατί το ΔΝΤ ζητά της... Παναγιάς τα μάτια!


Μείωση των υφιστάμενων συντάξεων, μείωση φορολογικών συντελεστών αλλά και κατάργηση φοροαπαλλαγών, περαιτέρω αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις επί τα χείρω, ταχεία επίλυση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων, πιο «φιλόδοξες» μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις, ενίσχυση της τραπεζικής διακυβέρνησης και μία νέα ισχυρή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, είναι η συνταγή που προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) για την Ελλάδα.

Με την ολοκλήρωση των επαφών που είχαν τα στελέχη του Ταμείου – με επικεφαλής την Ντέλια Βελκουλέσκου που εκπροσωπεί το ΔΝΤ στην τρόικα – το ΔΝΤ συνέταξε την έκθεσή του στο πλαίσιο του άρθρου 4. Επί της ουσίας, είναι η πρώτη φορά από τότε που η Ελλάδα εντάχθηκε σε Μνημόνιο που το ΔΝΤ συντάσσει έκθεση για την ελληνική οικονομία χωρίς να προσπαθεί να τηρήσει ισορροπίες μεταξύ των ελληνικών αρχών και των ευρωπαϊκών αρχών. Και αυτό γιατί είναι η πρώτη φορά που το ίδιο δεν έχει συμφωνημένο πρόγραμμα με την Ελλάδα.

Στο πλαίσιο αυτό, το Ταμείο προχωράει σε αυστηρές συστάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση για την διόρθωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Ταυτόχρονα, όμως, καλεί σε επίσης έντονο τόνο και την Ευρωζώνη να προχωρήσει σε μία σημαντική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. 

Το δίλημμα, πλέον, ξεκαθαρίζει: Με την Ευρώπη και κοινωνική πολιτική -αλλά με θολή την περίπτωση απομείωσης του χρέους- ή με το ΔΝΤ και... κόφτη παντού και φανερό το ενδεχόμενο (κι όχι το άμεσο κόψιμο) του χρέους;

Το Ταμείο έχει προχωρήσει σε εις βάθος ανάλυση της κατάστασης στην Ελλάδα. Είναι ενδεικτική η αναφορά του στις ελλείψεις των νοσοκομείων και συγκεκριμένα στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν σύριγγες. Μιλά, όμως, για μια δημοσιονομικά-ουδέτερη εξισορρόπηση πολιτικών μεσοπρόθεσμα με χαμηλότερες συντάξεις και με μια πιο δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους, ώστε ο δημόσιο τομέας να μπορέσει να παράσχει επαρκείς υπηρεσίες και κοινωνική βοήθεια σε ευάλωτες ομάδες, με την παράλληλη δημιουργία των συνθηκών για επενδύσεις και ανάπτυξη».

Όπως μπορεί να καταλάβει κάποιος, το μέτρο αυτό είναι καταστροφικό για μισθωτούς και συνταξιούχους, αφού στην περίπτωσή τους, οι φόροι εφαρμόζονται απευθείας στις αποδοχές τους και θα συνεχίσουν να υφίστανται, ή, στην περίπτωση που μειωθούν, θα μειωθούν ταυτόχρονα και οι αποδοχές τους, άρα δε θα ανακουφιστούν καθόλου.

Τα τέσσερα αγκάθια

Τέσσερα είναι τα προβλήματα που επισημαίνονται:

* Το πρώτο συνδέεται με τη δομή των μέτρων που εφαρμόστηκαν για την εξισορρόπηση των ελλειμμάτων και την υψηλή φορολογία.
* Το δεύτερο, με τους ισχνούς ισολογισμούς του ιδιωτικού τομέα και των τραπεζών, όπως τα υψηλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
* Το τρίτο, με τα εμπόδια στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
* Το τέταρτο, με το μη διαχειρίσιμο δημόσιο χρέος.

Καλές οι διαπιστώσεις, αλλά για να αλλάξει η εικόνα των ισολογισμών του ιδιωτικού τομέα, χρειάζεται να πέσει χρήμα στην αγορά. Κι αν μισθωτοί του δημοσίου και συνταξιούχοι δουν αποδοχές να μειώνονται, τότε αυτό το αγοραστικό κοινό θα εκλείψει. Επίσης, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι οι επιχειρηματίες, αίφνης, θα αυξήσουν τους μισθούς των υπαλλήλων τους, ώστε να γίνουν αυτοί αγοραστικό κοινό και, ως αποτέλεσμα, να αλλάξουν, προς το καλύτερο, τους ισολογισμούς τους.

Όσο για τις μεταρρυθμίσεις που θέλει το ΔΝΤ, αυτό αν είναι πρόβλημα για την κυβέρνηση... Το Ταμείο, με τη λέξη μεταρρυθμίσεις εννοεί, κυρίως, ιδιωτικοποιήσεις. Μα, ήδη, η κυβέρνηση έχει πρόβλημα με την τακτική της στην ιδιωτικοποίηση φορέων όπως η ΕΥΑΘ, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια. Υπουργοί χαρακτήρισαν ήττα την ιδιωτικοποίηση του Ελληνικού. Και θα πρέπει, σύμφωνα με το ΔΝΤ, να γίνουν κι άλλα βήματα;

Το ασφαλιστικό

Η θέση του ΔΝΤ είναι σχιζοφρενική: Να μειωθούν οι συντάξεις, αλλά να στηριχθούν οι αδύναμοι. Προκαλεί γέλιο η πρόταση μόνο που την ακούς... Δηλαδή να μειώσεις τη σύνταξη των 700 ευρώ από έναν συνταξιούχο και να του δώσεις... επίδομα, επειδή θα θεωρείται οικονομικά αδύναμος! Εκτός κι αν το ΔΝΤ θεωρεί οικονομικά αδυνάμους μόνον αυτούς που θα φθάσουν να παίρνουν, με βάση τις προτάσεις του, 250 ευρώ!

Όσο για τους φόρους, η κ. Βελκουλέσκου δεν προτείνει, ακριβώς, μείωση, αλλά... μεσοπρόθεσμα κίνητρα για να ενταχθεί κάποιος στην αγορά. Οι φόροι σε μισθωτούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και σε συνταξιούχους, δεν προβλέπεται να μειωθούν...

Για το αφορολόγητο, η πρόταση του ΔΝΤ είναι μία: "Να το ξεχάσετε"... Άρα, θα πληρώνει κανονικά φόρους κι αυτός που, μέσα σε έναν χρόνο, έχει καταφέρει να βγάλει ένα εισόδημα της τάξης των 1.000 ευρώ!

Η κ. Βελκουλέσκου καλεί την κυβέρνηση να χτυπήσει τη φοροδιαφυγή και προτείνει ενεργητικές πολιτικές, ώστε οι τράπεζες να είναι εμπροσθοβαρείς για τη λύση του προβλήματος των κόκκινων δανείων. Όλοι καταλαβαίνουν τι σημαίνει ενεργητική πολιτική στα δάνεια...

Ούτε καν την άρση των κάπιταλ κοντρόλ δεν προτείνει. Αντιθέτως, προτείνει... οδικό χάρτη για να φθάσουμε εκεί.

Άσχημα τα νέα από το ΔΝΤ και για το εργασιακό: Προτείνει αλλαγές, με... βέλτιστες πρακτικές (λέγε με... κατάργηση του πλαφόν στις απολύσεις). 

Το μόνο καλό είναι ότι θεωρεί πως το πλεόνασμα. 3,5% "δεν είναι ρεαλιστικό για τα πολλά χρόνια που θα ακολουθήσουν". Παραδέχεται ότι "οι Ευρωπαίοι προσέφεραν αλληλεγγύη αλλά πρέπει να προσφέρουν τώρα ελάφρυνση χρέους".

Τσακαλώτος: καλωσορίζουμε την άποψη του ΔΝΤ για το χρέος

Ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, σχολιάζοντας την έκθεση του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία, αρχικά εξέφρασε την ευαρέσκεια του για το τμήμα που αφορά το δημόσιο χρέος: «Καλωσορίζουμε την άποψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για το χρέος, καθώς τονίζει, για μία ακόμη φορά, το ζήτημα της μη βιωσιμότητας των μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων για μακρά περίοδο, όπως επίσης και την αναγκαιότητα σημαντικής απομείωσης του χρέους», λέει.

Στη συνέχεια όμως κράτησε σαφείς αποστάσεις από τις προτάσεις της έκθεσης για το φορολογικό, το ασφαλιστικό και τα εργασιακά.

«Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι στο προκαταρκτικό πόρισμα καταγράφονται ξανά οι γνωστές διαφωνίες για το φορολογικό, το ασφαλιστικό και τα εργασιακά», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Υπενθυμίζεται ότι τα μεν εργασιακά προβλέπεται να αποτελέσουν μέρος της συζήτησης για την δεύτερη αξιολόγηση, το δε ασφαλιστικό και φορολογικό έχουν ήδη κλείσει ως μέρος της πρώτης αξιολόγησης».