Ένα άδειο καλάθι για τον υπουργό

«Το καλάθι που σας δόθηκε ήταν άδειο, όμως μπορεί να γεμίσει. Όχι μόνο περιμένοντας βοήθεια από έξω. Εμείς οι Έλληνες μπορούμε να το γεμίσουμε με πνεύμα ενότητας, συναίνεσης και συνεργασίας. Η ιστορία το έχει αποδείξει.»

 

Με αυτά τα λόγια, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Παναγιώτης Ψωμιάδης υποδέχθηκε τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη, στην σημερινή ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας, που πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ» του Διεθνούς Συνεδριακού Κέντρου HELEXPO, στη Θεσσαλονίκη,  με μοναδικό θέμα ημερήσιας διάταξης «Αγροτική ανάπτυξη και καλάθι αγροτικών προϊόντων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας».

Λίγα λεπτά νωρίτερα, εκπρόσωπος των αγροτών παρέδωσε στον Υπουργό ένα άδεια καλάθι, διαμαρτυρόμενος για την απαξίωση της αγροτικής παραγωγής στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Αναφερόμενος στα σοβαρά προβλήματα του αγροτικού κόσμου, ο Περιφερειάρχης υπογράμμισε ότι «οι αγρότες βιώνουν τη συνεχή μείωση του εισοδήματος τους», προσθέτοντας ότι  «τα εμπορικά συμφέροντα αλώνουν την αγορά, με αποτέλεσμα να υποφέρουν οι αγρότες και, κατά συνέπεια, οι καταναλωτές». «Η ΕΕ μειώνει τον προϋπολογισμό το 2011 για τη γεωργία. Με τη νέα ΚΑΠ από το 2014 το τοπίο είναι σκοτεινό, διότι οι προτάσεις της Κομισιόν μιλάνε για συρρίκνωση του κοινοτικού προϋπολογισμού, ιδιαίτερα μετά τα συμπεράσματα του συμβουλίου της Ε.Ε. για την ευρωπαϊκή και ελληνική γεωργία», συμπλήρωσε ο κ. Ψωμιάδης.

Ο Περιφερειάρχης έκανε λόγο για το νέο πρόγραμμα «Καλάθι της Περιφέρειας» που υλοποιεί το Υπουργείο το επόμενο διάστημα, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και με τους εμπλεκόμενους παραγωγικούς φορείς (ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμούς κλπ) και όσους ασχολούνται με τη μεταποίηση και τις εξαγωγές.

Ο κ. Ψωμιάδης εξέφρασε την πεποίθηση ότι «η αιρετή Περιφέρεια πρέπει να έχει ρόλο στην αγροτική ανάπτυξη της Κεντρικής Μακεδονίας ασκώντας πολιτικές μείωσης του κόστους παραγωγής και της γραφειοκρατίας, συμβάλλοντας στην αναθεώρηση του οργανογράμματος όσον αφορά την Αγροτική Ανάπτυξη, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση της αγροτικής πολιτικής της Περιφέρειας και οι απλοί παραγωγοί».

«Κανείς δεν θα μπορούσε να είναι αρνητικός σε προσπάθειες αύξησης της βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητας των γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων, όμως με ευχολόγια δεν λύνονται τα προβλήματα», επεσήμανε ο Περιφερειάρχης. «Δεν υπάρχει χρόνος για ωραίες ιδέες. Είναι ώρα μόνο για θετικές ενέργειες. Πολιτική βούληση χρειάζεται και σωστός σχεδιασμός. Εμείς στεκόμαστε στον αγροτικό κόσμο. Γιατί πιστεύουμε και το έχουμε αποδείξει ότι τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα», κατέληξε ο Π. Ψωμιάδης.

Από την πλευρά του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κ. Σκανδαλίδης αναφέρθηκε διεξοδικά στην υλοποίηση του προγράμματος «Το καλάθι της Περιφέρειας», εξήρε τη σημαντική συμβολή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην αγροτική παραγωγή και ζήτησε τη συνδρομή όλων των φορέων, και ιδιαίτερα της νέας αιρετής Περιφέρειας, στην ολοκληρωμένη αγροτική ανάπτυξη.

Η άποψη των οικολόγων

«Ο σχεδιασμός του "καλαθιού" των προϊόντων, για να έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, θα πρέπει να αντιμετωπίσει χρόνια προβλήματα της αγροτικής παραγωγής στη χώρα μας, καθώς και της αγροτικής πολιτικής, όπως είναι το κόστος παραγωγής, τα εμπόδια στη διάθεση των προϊόντωνκαι τα ζωτικά προβλήματα του συνεταιριστικού κλάδου. Κρίσιμο σημείο επιτυχίας της πρωτοβουλίας είναι ο προσανατολισμός στη διατροφική αυτάρκεια, στη στήριξη της ζωής στην ύπαιθρο, στο μετριασμό της κυριαρχίας της χημικοσυντηρούμενης γεωργίας και στην τήρηση βασικών αρχώναειφορίας».

Αυτά επισήμανε σε αναλυτική γραπτή τοποθέτηση - παρέμβαση, στη σημερινή ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας, ο ευρωβουλευτής και περιφερειακός σύμβουλοςΜιχάλης Τρεμόπουλος.

Αναφερόμενος στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό τον τίτλο «Καλάθι προϊόντων περιφέρειας», ο Μ. Τρεμόπουλος σημείωσε ότι "το «καλάθι προϊόντων περιφέρειας» μπορεί να είναι αποτελεσματικό μόνο στηρίζοντας τα βιολογικά προϊόντα και το ντόπιο γενετικό υλικό και προωθώντας τα τοπικά δίκτυα". Χρειάζεται δηλαδή να ξεπεραστούν οι χρόνιες αγκυλώσεις της αγροτικής πολιτικής στη χώρα μας και να μην έχουμε ακόμη ένα πυροτέχνημα μεγάλων εξαγγελιών και υψηλών προσδοκιών.

Παρόλα αυτά, στο νέο επιχειρησιακό σχέδιο το ΥπΑΑΤ δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη και να θέτει σε πρώτη προτεραιότητα, ως όφειλε, τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, τη διατήρηση και ανάπτυξη του ντόπιου γενετικού υλικού, την από-εντατικοποίηση της γεωργίας, το αδιάβλητο των διαδικασιών χορήγησης σημάτων πιστοποίησης, την αξιοποίηση του γεωτεχνικού δυναμικού των περιφερειών. Αντίθετα:

- Προωθείται η εντατικοποίηση της παραγωγής, που θα έχει ως συνέπεια αυξημένες αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (ρύπανση, απώλεια βιοποικιλότητας, κατανάλωση φυσικών πόρων, παραγωγή αερίων θερμοκηπίου).

- Ποικιλίες, καλλιέργειες και εκτροφές διακρίνονται ήδη σε προωθούμενες και μη. Προβάλλεται ως καινοτομία η -κατά τα άλλα αυτονόητη- συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και την Αυτοδιοίκηση.

- Υπάρχει ασάφεια ως προς τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ (ορισμένων η παραγωγή φθίνει), δηλαδή τα ποιοτικά και ξεχωριστά προϊόντα της Ελλάδας.

- Δεν αντιμετωπίζεται ουσιαστικά το θέμα της πιστοποίησης. Η τοπική πιστοποίηση των σημάτων ποιότητας θα αποφύγει τις πιστοποιήσεις «μαϊμού» ή απλώς μετατίθεται η ευθύνη για το ξεκαθάρισμα στο χώρο των πιστοποιήσεων από την κεντρική διοίκηση στους τοπικούς φορείς;

- Δεν αντιμετωπίζεται σοβαρά η προώθηση των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό και δεν αντιμετωπίζονται οι γνωστές αδυναμίες της (ανυπαρξία συγκροτημένων δομών προώθησης, εγκατάλειψη, αδιαφάνεια, κατασπατάληση πόρων).

Ακόμη και η συγκρότηση της λίστας των προίόντων που περιλμβάνονται στο «καλάθι» της Κεντρικής Μακεδονίας και ο διαχωρισμός της σε 3 κατηγορίες φαίνεται να έχει γίνει με προχειρότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η παράβλεψη ενός δυναμικού εξαγώγιμου προϊόντος, της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής, αλλά και των υδατοκαλλιεργειών και πιο συγκεκριμμένα των μυδοκαλλιεργειών της Θεσσαλονίκης και της Πιερίας.

Θα ήταν όμως παράλειψη να μην αναφέρουμε στα θετικά της πρωτοβουλίας τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων για την κατάρτιση του επιχειρησιακού σχεδίου στο περιφερειακό Συμβούλιο, καθώς και τη θέσπιση θεσμών όπως το δημοπρατήριο αγροτικών προϊόντων, η συμβολαιακή γεωργία και οι αγροδιατροφικές συμπράξεις.

Οι 8 προτάσεις της «Οικολογίας - Αλληλεγγύης» για το «Καλάθι των Περιφερειών» είναι:

1. Υποστήριξη κατά προτεραιότητα της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας.

2. Περιβαλλοντικά υπεύθυνη γεωργία και κτηνοτροφία. Όχι επιζήμια εντατική αγροτική παραγωγή.

3. Ενίσχυση και προτεραιότητα στις παραδοσιακές και ντόπιες ποικιλίες, καλλιέργειες και εκτροφές.

4. Διατροφική ασφάλεια, μεγαλύτερη αυτονομία κάλυψης διατροφικών αναγκών με τοπικά προϊόντα, τόσο σε περιφερειακό, όσο και σε εθνικό επίπεδο, με στόχο τη μείωση των εισαγωγών. Ανάδειξη της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής.

5. Στήριξη των παραγωγών που ενσωματώνουν τις αρχές της τοπικότητας, αειφορίας, παράδοσης και κοινωνικής αλληλεγγύης.

6. Στήριξη δομών προώθησης τοπικών προϊόντων και τοπικών δικτύων παραγωγών - καταναλωτών.

7. Αξιοποίηση του γεωτεχνικού προσωπικού της αυτοδιοίκησης

8. Να περιληφθούν στο «Καλάθι της Περιφέρειας» -ειδικά στην Κεντρική Μακεδονία- παραδοσιακές τοπικές ποικιλίες και φυλές ζώων, προσαρμοσμένες στο μικροκλίμα της περιοχής, ώστε να δοθεί ώθηση στους αγρότες ακόμη και των πιο απομονωμένων περιοχών.