Ελλιπή τα στοιχεία που δίνουν τα κράτη μέλη για τη διαχείριση των φαρμακευτικών αποβλήτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί την ποιότητα της διαχείρισης των αποβλήτων στα κράτη μέλη χωρίς όμως τα τελευταία να υποχρεούνται να παρέχουν στοιχεία σχετικά με τη διάθεση επικίνδυνων φαρμακευτικών αποβλήτων στις χώρες τους.
Αυτό προκύπτει από την απάντηση του αρμόδιου Επίτροπου για το Περιβάλλον κ. Potočnik, έπειτα από ερώτημα που υπέβαλαν οι ευρωβουλευτές της Ν.Δ. κκ. Θ. Σκυλακάκης και Γ. Παπανικολάου σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ανεξέλεγκτης απόρριψης ληγμένων φαρμακευτικών ουσιών.
Ο κ. Potočnik χαρακτηρίζει επικίνδυνα απόβλητα τα αχρησιμοποίητα φάρμακα που απορρίπτονται στο περιβάλλον. Αναφορικά με το μέγεθος του προβλήματος, επισημαίνει πως σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος το συνολικό ποσό των φαρμακευτικών αποβλήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 10.000 και 100.000 τόνων ετησίως (ενώ η συνολική παραγωγή αποβλήτων στην ΕΕ ανέρχεται σε 3 δισεκατ. τόνους ετησίως).
Η Επιτροπή αναφέρει πως δεν προβαίνει σε συστηματική συλλογή στοιχείων για τα επικίνδυνα απόβλητα που απορρίπτονται στο περιβάλλον καθώς δεν προβλέπεται καμία υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν στοιχεία προς αυτή την κατεύθυνση.
Ωστόσο, σε ότι αφορά τη χώρα μας από στοιχεία που δίδει το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας της Ελλάδας, μόνο το 2% των οικιακών ληγμένων φαρμάκων από τις 500 εκατ. συσκευασίες που διατίθενται κάθε χρόνο επιστρέφεται από τα φαρμακεία στις φαρμακοβιομηχανίες.
Από νομοθετικής απόψεως ικανοποιητική προστασία μπορεί να προσφέρει η Οδηγία 2006/12/ΕΚ περί των στερεών αποβλήτων[1] η οποία προβλέπει τις αρχές για τη διαχείριση των αποβλήτων περιλαμβάνοντας και τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων όπως είναι τα ληγμένα φάρμακα. Η εν λόγω Οδηγία περιέχει ειδική διάταξη που προστατεύει την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον καθώς ορίζει πως τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα που θα εξασφαλίζουν την ορθή διάθεση ή την αξιοποίηση των αποβλήτων και η οποία θα πραγματοποιείται με μεθόδους που δε θα βλάπτουν το περιβάλλον και κυρίως:
α)χωρίς κίνδυνο για το νερό, τον αέρα ή το έδαφος, ούτε για την πανίδα και τη χλωρίδα·
β)χωρίς να προκαλούνται οχλήσεις από θόρυβο ή οσμές·
γ)χωρίς να επηρεάζεται δυσμενώς το τοπίο ή οι τοποθεσίες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.
Η Ευρωπαική Επιτροπή ως θεματοφύλακας της συνθήκης είναι αρμόδια να παρακολουθεί τη συμμόρφωση των κρατών μελών με την παρούσα Οδηγία μεριμνώντας για τον έλεγχο της διαχείρισης των αποβλήτων στα κράτη μέλη.
Οι κκ. Σκυλακάκης και Παπανικολάου τόνισαν πως "τα ληγμένα οικιακά φάρμακα αποτελούν σοβαρή απειλή για το περιβάλλον προκαλώντας μη μετρούμενη δυστυχώς σήμερα μόλυνση του υπεδάφους, των θαλασσών και του υδροφόρου ορίζοντα. Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι η υγεία μας τίθεται σε κίνδυνο από εμάς τους ίδιους εξαιτίας της ανεξέλγκτης απόρριψης φαρμάκων στο περιβάλλον. Παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή παρακολουθεί συστηματικά την ποιότητα της διαχείρισης των αποβλήτων απαιτούνται περαιτέρω πρωτοβουλίες και μεγαλύτερος συντονισμός των κρατών μελών για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος".