Γράφει ο Γιάννης Χατζηιωαννίδης

Μετά την ολοκλήρωση της μεγάλης ευρωπαϊκής έκθεσης αυτοκινήτου, το κλίμα στον κλάδο μόνο αισιόδοξο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Αντίθετα, κυριαρχεί η αίσθηση ότι μια μακρά περίοδος ανάπτυξης και ευημερίας έχει φτάσει στο τέλος της, αφήνοντας πίσω της ένα τοπίο γεμάτο προκλήσεις και αβεβαιότητα. Όπως μεταδίδει το Reuters, τα δεδομένα από τις βασικές αγορές είναι αποθαρρυντικά: τα κέρδη στην Κίνα συρρικνώνονται, η ευρωπαϊκή ζήτηση παραμένει υποτονική, ενώ οι αυξανόμενοι δασμοί στις Ηνωμένες Πολιτείες ενισχύουν το κλίμα αστάθειας. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται πλέον σε στρατηγικές περιορισμού κόστους και επανεξέτασης των επενδυτικών τους σχεδίων.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της Volkswagen, Oliver Blume, ο οποίος παραδέχτηκε ανοιχτά ότι «το πάρτι για την αυτοκινητοβιομηχανία, όπως το γνωρίζαμε, έχει τελειώσει», τονίζοντας ότι ο κλάδος καλείται να αλλάξει πορεία για να επιβιώσει στη νέα πραγματικότητα.

Υποχρεωτική ηλεκτροκίνηση και κινεζική πίεση

Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται πλέον σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η υποχρεωτική μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα έως το 2035 μοιάζει όλο και πιο δύσκολη, την ώρα που οι Κινέζοι κατασκευαστές κερδίζουν συνεχώς έδαφος, προσφέροντας πιο οικονομικά και ανταγωνιστικά μοντέλα. Σε αυτό το περιβάλλον, μεγάλοι ευρωπαϊκοί όμιλοι όπως η Volkswagen, η Mercedes-Benz, η BMW, η Porsche και η Renault υιοθετούν μια πιο αμυντική στρατηγική. Στην έκθεση IAA Mobility στο Μόναχο, παρουσίασαν ένα ευρύ φάσμα οχημάτων – από προσιτά ηλεκτρικά μέχρι πολυτελή SUV – σε μια προσπάθεια να καλύψουν όσο το δυνατόν περισσότερα τμήματα της αγοράς.

Αγώνας δρόμου για νέα μοντέλα

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της McKinsey, οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές αναμένεται να λανσάρουν περίπου 350 νέα ηλεκτρικά μοντέλα έως το 2032, ενόψει της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης το 2035. Ωστόσο, αυτή η προοπτική συναντά έντονες αντιδράσεις, κυρίως από τη γερμανική πλευρά, που θεωρεί τον ρυθμό μετάβασης υπερβολικά πιεστικό. Ο Patrick Schaufuss της McKinsey ήταν ιδιαίτερα ωμός στις εκτιμήσεις του, σημειώνοντας ότι «τα επόμενα χρόνια η πραγματικότητα θα είναι σκληρή». Όπως ανέφερε, οι ευρωπαϊκές εταιρείες καλούνται να αναπτύσσουν νέα προϊόντα ταχύτερα και με χαμηλότερο κόστος, προκειμένου να ανταγωνιστούν την ταχύτητα και την ευελιξία των κινεζικών ομίλων.

Πιέσεις και αναπροσαρμογές στους μεγάλους ομίλους

Η Porsche αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο κλάδος, καθώς κατέγραψε πτώση σχεδόν 28% στις πωλήσεις της στην Κίνα. Η εταιρεία προχωρά ήδη σε αναδιάρθρωση του δικτύου αντιπροσώπων της, ενώ ο Oliver Blume ανέστειλε τον στόχο για περιθώριο κέρδους 20%.
Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι «η αγορά πολυτελών αυτοκινήτων στην Κίνα, όπως τη γνωρίζαμε, έχει ουσιαστικά εκλείψει», υπογραμμίζοντας παράλληλα τη στρατηγική σημασία των επενδύσεων στις ΗΠΑ, όπου τα φορολογικά κίνητρα καθιστούν την αγορά πιο ελκυστική. Η BMW, από την πλευρά της, εναποθέτει τις ελπίδες της στο νέο iX3, επιδιώκοντας να ανακάμψει στην κινεζική αγορά, ενώ παρακολουθεί στενά τον έντονο πόλεμο τιμών ενόψει του λανσαρίσματος του μοντέλου το 2026.
Η Mercedes-Benz σχεδιάζει την παρουσίαση 40 νέων μοντέλων έως το 2027, με αιχμή το ηλεκτρικό GLC, αλλά ταυτόχρονα προχωρά σε σημαντικές περικοπές δαπανών, καθώς η πίεση από τους Κινέζους ανταγωνιστές γίνεται ολοένα και εντονότερη. Τέλος, η Renault, έχοντας ήδη αποχωρήσει από την κινεζική αγορά, επικεντρώνεται στη μείωση του κόστους των μπαταριών και στη δραστική συντόμευση των χρόνων εξέλιξης νέων μοντέλων. Όπως έχει δηλώσει ο CEO Francois Provost, στόχος είναι η ευρωπαϊκή εταιρεία να πλησιάσει την ταχύτητα και την αποδοτικότητα των κινεζικών κατασκευαστών.