«Το πρώτο πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση ως πολιτική οντότητα είναι το υπαρξιακό», τόνισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, μιλώντας στη Διάσκεψη των Κοσμητόρων Νομικών Σχολών από τα Δυτικά Βαλκάνια και τη Μολδαβία, που πραγματοποιήθηκε σήμερα στη Θεσσαλονίκη. Η εκδήλωση διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, με στόχο τη δημιουργία πλαισίου συνεργασίας των Νομικών Σχολών και την ίδρυση κοινού προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών, ως μοχλού επιτάχυνσης της ευρωπαϊκής διεύρυνσης.
Ο κ. Βενιζέλος υπογράμμισε ότι το κύριο ζήτημα σήμερα είναι η ευρωπαϊκή ασφάλεια. «Μετά την εκλογή του Προέδρου Τραμπ και τις εμπειρίες των τελευταίων μηνών, η πρώτη προτεραιότητα της Ένωσης είναι να αντιμετωπίσει αυτό το ιστορικό και υπαρξιακό πρόβλημα», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η διεύρυνση έρχεται σε δεύτερο στάδιο. Επισήμανε επίσης πως τα κράτη-μέλη αναγνωρίζουν την ανάγκη επιτάχυνσης της ενοποίησης σε τομείς όπως οι ίδιοι πόροι, η κοινή έκδοση χρέους και κυρίως η άμυνα και η ασφάλεια. Ωστόσο, οι αντιστάσεις που προβάλλονται στο όνομα της εθνικής κυριαρχίας παραμένουν ισχυρές, ενώ υπάρχουν διαφωνίες σε κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, από τη Γάζα και τον πόλεμο στην Ουκρανία έως τις σχέσεις με Ρωσία και Κίνα.
Αναφερόμενος στην άνοδο της Άκρας Δεξιάς και την πολιτική αστάθεια σε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, μίλησε για «στοιχειωμένη» ευρωπαϊκή δημοκρατία. Παρά τις δυσκολίες, τόνισε ότι η εμβάθυνση και η επιτάχυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αποτελεί ιστορική αναγκαιότητα. Το μεγάλο ερώτημα, όπως είπε, είναι κατά πόσο σε αυτή τη συγκυρία η διεύρυνση με τα Δυτικά Βαλκάνια και τη Μολδαβία είναι ακόμη εφικτή και βιώσιμη, υπογραμμίζοντας ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια επιβάλλει την προώθησή της.
Για τις υποψήφιες χώρες επισήμανε ότι οφείλουν να καλλιεργούν την προοπτική ένταξης με την ουσιαστική αφομοίωση του κοινοτικού κεκτημένου, όχι μόνο στο πλαίσιο των τυπικών διαπραγματεύσεων αλλά για πολιτικούς και γεωπολιτικούς λόγους. Μόνο έτσι, όπως είπε, αίρονται ιστορικά στερεότυπα και αντιφάσεις. Παράλληλα, στάθηκε στην ανάγκη διαμόρφωσης ενιαίας στάσης απέναντι στη Ρωσία, ειδικά υπό το φως των εκλογών στη Μολδαβία, τις οποίες χαρακτήρισε κρίσιμες για την ιστορική ταυτότητα και τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας.