Του Δ.Ι.Ασπροπούλη*


Σήμερα το πρωί, ο διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Gerasimos Papadopoulos, ξεφτίλισε τη δημοσιογραφία των παραθύρων κι ανέδειξε ένα από τα προβλήματα που μαστίζουν το ρεπορτάζ εδώ και χρόνια: Ως καλεσμένος σε πάνελ ενημερωτικής εκπομπής, όταν του είπαν ότι... θα τον ξανακαλέσουν σύντομα, απάντησε στα ίσια ότι δεν έχει λόγους να εμφανιστεί κάπου που δέχεται ερωτήσεις κατά ριπάς χωρίς να μπορεί να τελειώσει την πρότασή του και να εξηγήσει αυτά που έλεγε. Και να σκεφτεί κανείς ότι ο άνθρωπος μιλούσε για το ενδεχόμενο μεγάλου σεισμού στον ελλαδικό χώρο...

Το πρόβλημα της δημοσιογραφίας των παραθύρων έγινε, στις μέρες μας, ακόμη μεγαλύτερο με τη δημοσιογραφία του Facebook. Πλέον αυτό που μετράει είναι ένας τίτλος και -ενδεχομένως- μια φωτογραφία. Το περιεχόμενο είναι και άσχετο και αχρείαστο. Το κοινό διαβάζει τον τίτλο, σχολιάζει στο Facebook, αλλά δεν έχει διαβάσει -σχεδόν ποτέ- την είδηση...

Ακόμη κι όταν, όμως, κλικάρει και φθάσει στην ανάρτηση του κάθε σάιτ, θα βρει μια ανακοίνωση, μια είδηση, αλλά ΠΟΤΕ μα ΠΟΤΕ ρεπορτάζ. Γιατί, ρεπορτάζ σημαίνει συγκέντρωση πληροφοριών από διάφορες -και αντικρουόμενες- πλευρές (άρα έρευνα), αξιολόγηση των πληροφοριών αυτών από τον ρεπόρτερ και παρουσίασή τους, με απλά λόγια και με βάση τη δημοσιογραφική δεοντολογία, σε ένα ολοκληρωμένο γραπτό, ηχογραφημένο, ή μαγνητοσκοπημένο υλικό.

Η λογική, όμως, των σάιτ στην Ελλάδα, είναι διαφορετική: Παρουσίαση ενός τίτλου ανά 3,5 λεπτά, για να κερδίσουμε το κλικάρισμα... Το περιεχόμενο τεμαχίζεται και προσφέρεται όπως τα καναπεδάκια στις δεξιώσεις: Για να μας κρατούν όρθιους επειδή, ταυτόχρονα, πίνουμε και να μη μας χορταίνουμε για να πάρουμε κι άλλο, ώστε να πιούμε κιάλλο.

Οι σειρήνες ηχούν. Οι εφημερίδες πλήρωσαν πρώτες την αδιαφορία τους για το ρεπορτάζ και την ανάλυση γεγονότων, καθώς επιδόθηκαν σε ένα κυνήγι χορηγών και διαφημιζόμενων. Ο πραγματικός λόγος ύπαρξής τους, η ενημέρωση του κοινού, άρα και η διεύρυνση του πελατειακού τους δυναμικού, είχε περάσει σε δεύτερη (και... τρίτη) μοίρα. Σκοπός ήταν, όχι να πουλήσουμε, αλλά να πάρουμε τη διαφήμιση. "Όσο εσύ πουλάς, εγώ χάνω", μου είχε πει... εξέκιουτερ που το ΄παιζε εκδότης στη Θεσσαλονίκη.

Το ραδιόφωνο, πληρώνει αυτήν τη στιγμή, την ίδια αδιαφορία. Η πληροφορία και το ρεπορτάζ βρίσκεται σε δεύτερη μοίρα. Το γυρίσαμε στην πλάκα. Στο σόου.

Η τηλεόραση αντέχει, επειδή δεν είναι μόνον ενημέρωση. Είναι θέαμα, είτε με μορφή ταινίας, είτε με μορφή σειράς, είτε με μορφή εκπομπής πάνελ όμορφων κοριτσιών και αγοριών που κουτσομπολεύουν -αφού καταργήθηκε εδώ και δεκαετίες η "αυλή" και η ¨γειτονιά" όπου συγκεντρώνονταν οι μάνες μας για να καθαρίσουν φασολάκια και να πουν η μία στην άλλη τι άκουσαν για τη γειτόνισσα. Γι αυτό οι ειδήσεις πασχίζουν να φθάσουν σε τηλεθέαση τα μεσημεράδικια...

Η ώρα του Ίντερνετ έχει έρθει προ πολλού. Χωρίς Facebook, είδηση δεν υφίσταται. Η πτώση θα προκαλέσει μεγάλο κρότο και πολλά θύματα.

*Ο Δ.Ι.Ασπροπούλης είναι δημοσιογράφος