ΡΩΜΗ, 5/12/2016._ Οι Ιταλοί αποφάσισαν: Η συνταγματική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης δεν θα γίνει νόμος. Υπερ του «όχι» τάχθηκε το 59,18% των ψηφοφόρων και του «ναι» το 40,12%.


Το δημοψήφισμα έληξε με τον χειρότερο τρόπο για τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι, ο οποίος υπέστη μια βαριά ήττα και μία ώρα μετά το τέλος της ψηφοφορίας ανακοίνωσε την  παραίτησή του...

«Αναλαμβάνω την ευθύνη της ήττας», δήλωσε ο Ματέο Ρέντσι σε τηλεοπτικό του διάγγελμα. «Αύριο το απόγευμα θα συγκαλέσω συνεδρίαση του τελευταίου υπουργικού συμβουλίου και θα ανέβω στο προεδρικό μέγαρο να παραιτηθώ», πρόσθεσε ο Ρέντσι. Έδωσε την διαβεβαίωση ότι η κυβέρνησή του θα δουλέψει, πριν παραιτηθεί, για την τελική έγκριση του προϋπολογισμού του 2017 και για τα τελευταία μέτρα υπέρ των σεισμοπαθών».

«Έχασα και το λέω με δυνατή φωνή: έκανα ό,τι μπορούσα, αλλά με την ήττα δεν μπορείς να σφυρίζεις αδιάφορα», τόνισε ο Ιταλός κεντροαριστερός πρωθυπουργός. Ευχαρίστησε τη σύζυγό του Ανιέζε και τα παιδιά του, με έντονη συγκίνηση. «Για να αλλάξουμε το πολιτικό σύστημα, δεν μπορούμε να μείνουμε γραπωμένοι στις καρέκλες μας», δήλωσε ο Ρέντσι, και εξήγησε ότι «οι ηγέτες του μετώπου του όχι θα πρέπει να αναλάβουν, τώρα, την πρωτοβουλία για την έγκριση νέου εκλογικού νόμου». «Μπορεί να χάσει, κανείς, ένα δημοψήφισμα, αλλά η χώρα μας είναι η ωραιότερη του κόσμου», είπε, παράλληλα, ο επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος.



Το ευρώ στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2015 έναντι του δολαρίου

Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου υποχωρεί πέφτοντας στο χαμηλότερο επίπεδό της τους τελευταίους 20 μήνες στις πρώτες συναλλαγές σήμερα στα ασιατικά χρηματιστήρια μετά τη νίκη του «όχι» στο δημοψήφισμα στην Ιταλία, ένα πλήγμα για τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι ο οποίος ανακοίνωσε την παραίτησή του.

Το ευρώ υποχώρησε μόλις τα exit-polls τα οποία ανακοινώθηκαν αμέσως μετά το κλείσιμο της κάλπης στις 07.00 ώρα Τόκιο (24.00 ώρα Ελλάδας) έδιναν νίκη στο "όχι", με ποσοστό πάνω από 54% και μάλιστα κοντά στο 60%. Στη συνέχεια το ευρώ έφθασε το 1,0506 δολάριο στις 08.22' ώρα Τόκιο (01.22' ώρα Ελλάδας) έναντι 1,0664 την Παρασκευή στη Νέα Υόρκη.Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2105: το ευρώ είχε πέσει τότε στο 1,0458 δολάριο.

«Άμεσα εκλογές» ζητά το κίνημα Πέντε Αστέρων

Την άμεση προκήρυξη εκλογών ζήτησαν πέντε βουλευτές του κινήματος Πέντε Αστέρων, μετά την νίκη του «όχι» στο συνταγματικό δημοψήφισμα. «Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι. Δώσαμε μεγάλη μάχη και κέρδισαν οι πολίτες, ενάντια σε μια μεταρρύθμιση που μας στερούσε τα δικαιώματά μας», δήλωσε ο βουλευτής Αλεσσάντρο Ντι Μπατίστα. Πρόσθεσε, δε, ότι «τα Πέντε Αστέρια δεν εκπροσωπούν, πλέον, την αντιπολιτική».

Ο δε αντιπρόεδρος της Βουλής, Λουίτζι Ντι Μάιο, τόνισε ότι «έχασε η αλαζονεία στην εξουσία» ενώ, παράλληλα, δήλωσε με έμφαση ότι «από αύριο ξεκινά η επεξεργασία του προγράμματος των Πέντε Αστέρων για την διακυβέρνηση της χώρας και ο καθορισμός της κυβερνητικής του ομάδας».

Ο Ντι Μάιο υπογράμμισε, πάντως, ότι «το κίνημά του είναι έτοιμο να συμβάλει σε όλα τα αναγκαία βήματα για να μπορέσουν να προκηρυχθούν οι εκλογές», καθιστώντας σαφές, όμως, ότι «στην κυβέρνηση της χώρας, μπορεί να φτάσει, κανείς, μόνον διαμέσου της λαϊκής ψήφου και όχι με tweet».

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ

Η παραίτηση του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι θα προκαλέσει μια περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας στην Ιταλία. Βάσει του συντάγματος, ο πρόεδρος της χώρας Σέρτζιο Ματαρέλα είναι αυτός που ορίζει τι θα συμβεί στη συνέχεια και έχει πολλές επιλογές.



Ο Ρέντσι παραμένει στην εξουσία

Μετά την παραίτησή του, την οποία ο Ρέντσι πρέπει να υποβάλει στο υπουργικό συμβούλιο, ο Ματαρέλα ενδέχεται να του ζητήσει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.

Είναι σε θέση να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, είτε με την παρούσα πλειοψηφία του, είτε με μία νέα πλειοψηφία στην οποία θα περιληφθεί και η Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, όπως αυτός το έχει αφήσει να εννοηθεί τις τελευταίες ημέρες.

Όμως μετά την ανακοίνωση που έκανε σήμερα τα ξημερώματα ο Ρέντσι, αυτό το ενδεχόμενο δεν μοιάζει πιθανό. "Η εμπειρία μου ως επικεφαλής της κυβέρνησης σταματά εδώ", δήλωσε. Επίσης η συντριπτική νίκη του "όχι", με 60% σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα, απομακρύνει την πιθανότητα αυτή.

Ορισμός κυβέρνησης τεχνοκρατών

Είναι το πιθανότερο σενάριο. Ο Σέρτζιο Ματαρέλα διορίζει πρωθυπουργό πρόσωπο που θα έχει την υποστήριξη της σημερινής πλειοψηφίας ή μίας νέας διευρυμένης πλειοψηφίας.

Πολλά ονόματα κυκλοφορούν στο πλαίσιο του σεναρίου αυτού: του σημερινού υπουργού Οικονομικών Πιερ Κάρλο Πάντοαν, του υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης Κάρλο Καλέντα, του προέδρου της Γερουσίας Πιέτρο Γκράσο.

Η κυβέρνηση αυτή αναμένεται να αναλάβει την κατάρτιση και την υιοθέτηση του προϋπολογισμού του 2017 και την τροποποίηση του εκλογικού νόμου εν όψει πρόωρων εκλογών.

Όμως θα μπορούσε επίσης να ασκήσει εξουσία μέχρι το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, το 2018, προς μεγάλη δυσαρέσκεια του λαϊκιστικού Κινήματος των Πέντε Αστέρων, που ζητά να διεξαχθούν εκλογές το συντομότερο δυνατό.

Άμεση διάλυση του Κοινοβουλίου

Είναι το πιο απίθανο σενάριο: η πρόσφατη εκλογική μεταρρύθμιση προσφέρει μεγάλο πριμ στην πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων , ενώ η ματαίωση της συνταγματικής μεταρρύθμισης της Γερουσίας διατηρεί εκεί το αναλογικό σύστημα, καθιστώντας τα δύο σώματα του ιταλικού κοινοβουλίου ασύμβατα.

Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, το οποίο οι δημοσκοπήσεις δίνουν νικητή σε περίπτωση εκλογών με το ισχύον πλειοψηφικό σύστημα, επιδιώκει την προσφυγή στις κάλπες το συντομότερο δυνατόν. Ομως όλες οι άλλες πολιτικές παρατάξεις είναι αντίθετες με τη διεξαγωγή εκλογών πριν από την επιστροφή σε ένα αναλογικότερο εκλογικό σύστημα ακριβώς επειδή φοβούνται μια νίκη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων.

Προτιμούν να προηγηθεί η τροποίηση του εκλογικού νόμου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων προς μια αναλογική μορφή.

Ο Ματαρέλα είναι αυτός που θα αποφασίσει το τελικό σενάριο. Πρέπει όμως να διασφαλίσει ότι θα υπάρχει πλειοψηφία για τον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών αν επιθυμεί, όπως πολλοί αναλυτές εκτιμούν, να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές του χρλονου.