Αλλαγές στο έργο του μετρό–αυτό δείχνει η εμπειρία από Σόφια και Πόλη

Δυο επιστήμονες, από Βουλγαρία και Τουρκία, ήρθαν στη Θεσσαλονίκη, καλεσμένοι του ΣΥΡΙΖΑ και κατέθεσαν τις εμπειρίες τους από τις ανασκαφές, που έφεραν στο φως αρχαιότητες, στους σταθμούς μετρό, στη Σόφια και στην Κωνσταντινούπολη. Τι έδειξε η εμπειρία τους; Ότι και στις δύο περιπτώσεις άλλαξε το έργο… >>>

 

Την εκδήλωση οργάνωσε το τμήμα Τέχνης και Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ Θεσσαλονίκης, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου, με θέμα: «Και μετρό και αρχαία». Δυστυχώς, ο τίτλος της εκδήλωσης δεν επιβεβαιώθηκε. Κι αυτό επειδή, ο μόνος τρόπος να παραμείνουν τα αρχαία, όπως αποδείχτηκε από τις ομιλίες των δυο επιστημόνων, είναι ή να αλλάξει η πορεία του μετρό, ή να αλλάξει η μορφή των σταθμών, ακόμη και να μεταφερθούν ή να καταργηθούν… Χρειάζεται, με άλλα λόγια –εκτός από θέληση- κι επιπλέον χρήμα…

Όλη η συζήτηση γίνεται για το πρόβλημα που προέκυψε με την ανεύρεση των αρχαιοτήτων στον, υπό κατασκευή, σταθμό Βενιζέλου, του μετρό της Θεσσαλονίκης. Όπως τόνισε το μέλος της Ακαδημίας Επιστημών Σόφιας, Μάριο Ιβάνοφ, όταν κατά την κατασκευή του μετρό της Σόφιας βρέθηκε στην περιοχή του κέντρου της πόλης, στης γραμμή της θέσης Serdika (Σερδική), ένα «συγκρότημα καλά διατηρημένων αρχαίων ρωμαϊκών κτιρίων και τμήματα ενός δικτύου αρχαίων δρόμων (αρχικά σε μια περιοχή 3000 τ.μ. που αργότερα κάλυψαν έκταση 6000 τ.μ.), οι πρώτες σκέψεις ήταν να μεταφερθούν. Όμως, το υπουργείο πολιτισμού της Βουλγαρίας, υπό την πίεση των ΜΜΕ και της κοινής γνώμης, συγκρότησε επιτροπή επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων και σε συνεργασία με την ανάδοχο κατασκευαστική εταιρία το αρχικό σχέδιο κατασκευής άλλαξε πολλές φορές. Τελικά, ο σταθμός κατασκευάστηκε σε τούνελ, κάτω από το στρώμα των αρχαιοτήτων, ενώ μόνο ένα 6% των ευρημάτων χρειάστηκε να μετακινηθεί.

Στη δεύτερη γραμμή του μετρό, «Serdika-2», που ξεκίνησε η κατασκευή της τον περασμένο Αύγουστο, ο σταθμός σχεδιάστηκε σαν ένα «μουσείο εκθεμάτων», ώστε να συνυπάρξει το έργο με τις αρχαιότητες.

Στην Κωνσταντινούπολη, με απόφαση του Συμβουλίου των Μουσείων της πόλης, ακυρώθηκε ακόμη και η κατασκευή ενός σταθμού του υπόγειου σιδηρόδρομου, που συνδέει υπόγεια την Ασία με την Ευρώπη, όταν η αρχαιολογική σκαπάνη ανακάλυψε το αρχαίο Θεοδοσιανό λιμάνι και ένα αρχαίο στόλο 36 βυζαντινών ναυαγισμένων πλοίων. Έτσι, χιλιάδες υστερορωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά ευρήματα αξιοποιήθηκαν είτε στη θέση που βρέθηκαν, είτε σε διάφορα μουσεία. Όπως τόνισε ο αρχαιολόγος του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, Ουφούκ Κοτζαμπάς, ένα επιτελείο 50 επιστημόνων και 600 εργαζομένων, κατάφεραν να αποκαλύψουν και να αναδείξουν τις αρχαιότητες, με αποτέλεσμα η Κωνσταντινούπολη να αποκτήσει το μεγαλύτερο αρχαίο στόλο ναυαγίων, που υπάρχει στον κόσμο.

Όπως τόνισαν οι δύο ομιλητές, οι δυσκολίες που συνάντησαν τα έργα ήταν στην περίπτωση της Σόφιας οικονομικές και στην Κωνσταντινούπολη γεωλογικές, εξαιτίας της μεγάλης σεισμικότητας της περιοχής την περασμένη δεκαετία, αλλά ξεπεράστηκαν με μεθοδικότητα και χάρις τις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες και λόγω της ισχυρής θέλησης να προστατευτούν οι αρχαιότητες.

Η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δέσποινα Κουτσούμπα, επίσης ομιλήτρια στην εκδήλωση, έδωσε μια διάσταση στην οποία αυτοί που χάραξαν το μετρό της Θεσσαλονίκης, έπρεπε να δώσουν σημασία κατά το σχεδιασμό: Είπε ότι, ενώ εξαρχής ήταν γνωστό ότι το μετρό θα «συναντούσε» αρχαιότητες, αντί να προβλεφθεί και να συνυπάρξει μαζί τους, σχεδιάστηκε να τις αποφεύγει. Η κ. Κουτσούμπα επισήμανε ακόμα, ότι σήμερα όλοι οι εμπλεκόμενοι συμφωνούν πως υπάρχουν αρκετές τεχνικά εφικτές λύσεις, για τη συνύπαρξη αρχαιοτήτων και σταθμού στη Βενιζέλου, ενώ, όπως υπογράμμισε, έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να υπάρξει επανεξέταση της υπόθεσης από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.