Από… τύχη διασώθηκε μια από τις ταινίες που παρουσιάζεται, στο πλαίσιο του αφιερώματος στην σκηνοθέτιδα, σεναριογράφο και παραγωγό Σάρα Ντράιβερ, που οργανώνει το 52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Όπως είπε η ίδια η σκηνοθέτιδα, οι κόπιες του >>>

“Εσύ Δεν Είσαι Εγώ” είχαν καταστραφεί σε πλημμύρα και, χρόνια αργότερα, μία βρέθηκε στο σπίτι φίλου της εκτός ΗΠΑ!

«Είχα μια κόπια η οποία είχε προβληθεί σε κάποιο φεστιβάλ τόσες φορές, που η ποιότητά της ήταν πολύ κακή, με αποτέλεσμα όταν πριν από τρία χρόνια προσπάθησα να την ξαναδώ, ήταν αδύνατο. Το Μάιο του 2010 έλαβα ένα τηλεφώνημα από έναν αρχειοθέτη του έργου του Πολ Μπόουλς, ο οποίος μου είπε ότι εντόπισε μια κόπια ανάμεσα στα πράγματα του Μπόουλς, στο σπίτι του στην Ταγγέρη. Του την είχα στείλει εγώ το 1982, για να τον ευχαριστήσω και φανταζόμουν ότι μετά από τόσα χρόνια θα ήταν σε κακή κατάσταση. Τελικά η ποιότητα ήταν πολύ καλή! Έκανα τις απαραίτητες τεχνικές επεξεργασίες και το αντίγραφο που προβάλλεται στο 52ο Φεστιβάλ είναι υψηλής ευκρίνειας», ανέφερε η δημιουργός.

Τις λεπτομέρειες αυτές έδωσε, σήμερα, Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011, στην Αποθήκη Γ, σε συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, παρουσία του διευθυντή του Φεστιβάλ Δημήτρη Εϊπίδη.

Η Ντράιβερ είναι μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά, επί σειρά ετών συνεργάτιδα και σύντροφος του Τζιμ Τζάρμους.

«Η σημερινή παρουσία της Σάρα Ντράιβερ στο 52ο ΦΚΘ είναι ένα συναισθηματικά φορτισμένο γεγονός για μένα. Είχα την ευτυχία να δείξω την πρώιμη δουλειά της στο φεστιβάλ του Μόντρεαλ και είμαστε φίλοι εδώ και πολλά χρόνια και με την ίδια και με τον Τζιμ Τζάρμους. Είναι μια φιλία που δεν πρέπει να τελειώσει ποτέ», τόνισε κατά την έναρξη της συνέντευξης Τύπου ο κ. Εϊπίδης.

Την επηρέασε ο Κασσαβέτης

Παίρνοντας το λόγο, η Σάρα Ντράιβερ ανέφερε ότι στα μέσα της δεκαετίας του '70 βρέθηκε στην Ελλάδα για σπουδές κλασσικής φιλολογίας. «Το 1974-1975 είχα την πρόθεση να ασχοληθώ με την αρχαιολογία. Παράλληλα με τις σπουδές, εντάχθηκα σε μια πειραματική θεατρική ομάδα και τελικά το θέατρο επικράτησε της αρχαιολογίας. Με επηρέασε πολύ η ταινία του Τζον Κασσαβέτη A Woman Under the Influence. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, αποφάσισα να σπουδάσω κινηματογράφο», αφηγήθηκε η σκηνοθέτιδα.

Όσο για την αρχή της καριέρας της θυμάται ότι «εκείνη την εποχή, στην Νέα Υόρκη γίνονταν έντονες ζυμώσεις, ήμασταν σε επαφή με την κοινότητα των μουσικών, των ζωγράφων, γενικά των καλλιτεχνών. Επικρατούσε ένα είδος αναρχίας, δεν χρειαζόσουν άδεια, μπορούσες να πάρεις μια κάμερα και να κάνεις γυρίσματα στο δρόμο».

Το 1981, σε ηλικία 24 ετών, η Σάρα Ντράιβερ γύρισε την πρώτη της ταινία με τίτλο Εσύ δεν είσαι εγώ, βασισμένη στο διήγημα You Are Not I του Πολ Μπόουλς, σε σενάριο που συνυπέγραψε η ίδια με τον Τζιμ Τζάρμους, με πρωταγωνίστρια τη Σούζαν Φλέτσερ. Ηταν η ταινία που καταστράφηκε στην πλημμύρα και αναγεννήθηκε από τη μία και μοναδική κόπια του Μπόουλς, στην Ταγγέρη.

«Η Νέα Υόρκη ήταν τότε ένας περίεργος τόπος, σχεδόν κατατρυχόταν από φαντάσματα. Όταν στις 4 το πρωί έπαιρνα το ασανσέρ, φοβόμουν. Όλες αυτές οι εμπειρίες, τα βιώματα και οι ιδέες κινητοποιούσαν τη φαντασία μου και τις ενσωμάτωνα στην ταινία», θυμάται.

Πέντε χρόνια μετά, η Σάρα Ντράιβερ γύρισε την ταινία Υπνοβασία (1986), και πάλι με πρωταγωνίστρια τη Σούζαν Φλέτσερ. «Έβλεπα πολύ Ταρκόφσκι, διάβαζα παραμύθια, μου συνέβαιναν διάφορα περίεργα... Όλα αυτά με επηρέασαν πολύ», εξήγησε η σκηνοθέτιδα. Η ταινία Υπνοβασία είναι ένα παραμύθι με ανοιχτό τέλος, που εκτυλίσσεται με φόντο μια «μαγική» Νέα Υόρκη.

Το υπερβατικό στοιχείο κυριαρχεί και στην ταινία Όταν πετάξουν τα γουρούνια, με κεντρικούς ήρωες δυο φαντάσματα (Μαριάν Φέιθφουλ, Ρέιτσελ Μπέλα) και έναν μονόχνωτο μουσικό της τζαζ (Άλφρεντ Μολίνα). Πρόκειται για ένα ονειρικό, εκκεντρικό, και κάποιες στιγμές σκοτεινό παραμύθι, για το πώς η τραγωδία του θανάτου μπορεί να μας κάνει να εκτιμήσουμε ακόμη και τις πιο ασήμαντες λεπτομέρειες της ζωής.

Οπαδός του παλιού Χόλιγουντ

Όπως ανέφερε η κ. Ντράιβερ, ανέκαθεν της άρεσαν οι παλιές χολιγουντιανές ταινίες και έτρεφε μια ιδιαίτερη αγάπη για την ταινία Topper με τον Κάρι Γκράντ. Η ταινία αναφέρεται σε έναν άντρα και μια γυναίκα που ανακαλύπτουν ότι πέθαναν, ότι είναι πια φαντάσματα, και αποφασίζουν να ταρακουνήσουν τη ζωή των φίλων τους.

«Στα τέλη της δεκαετίας του '70 και τις αρχές του '80 το East Village είχε κατακλυστεί από ναρκωτικά. Μέσα σε δυο χρόνια χάσαμε επτά στενούς φίλους μας από τα ναρκωτικά και το AIDS. Τότε έλεγα στον εαυτό μου ότι δεν τους έχασα, ότι παραμένουν στη ζωή μου και κινούνται γύρω μου. Πιστεύω πως όταν πεθαίνει κάποιος αφήνει ένα είδος ηλεκτρικής ενέργειας πίσω του, το οποίο βρίσκεται γύρω μας, ακόμη και αν διαχέεται. Όταν λοιπόν γνώρισα την Μαριάν Φέιθφουλ, είπα ‘’δεν είναι δυνατόν, πρέπει να είναι φάντασμα. Θα την βάλω στην ταινία’’», αφηγήθηκε η Σάρα Ντράιβερ αναφορικά με τις συνθήκες δημιουργίας της ταινίας.  

Σάρα κα Τζιμ

Μιλώντας για το πώς είναι η εμπειρία του να ζεις και την ίδια στιγμή να συνεργάζεσαι με έναν άλλο σκηνοθέτη, η Σάρα Ντράιβερ εξήγησε: «Όταν γνώρισα τον Τζιμ Τζάρμους, ήμασταν και οι δυο εραστές της φαντασίας. Μας άρεσε να ανταλλάσσουμε ιδέες και από ανάγκη μάθαμε εξ αρχής να κάνουμε μαζί ταινίες. Μετά το φιλμ Πέρα από τον παράδεισο, διδαχθήκαμε πολλά και για το οικονομικό μέρος της παραγωγής ταινιών και αρχίσαμε να χάνουμε τη ‘’ροή’’ φαντασίας ανάμεσά μας. Αποφασίσαμε να μη συνεχίσουμε τις παραγωγές, αλλά να παρατηρεί ο ένας τον άλλον. Βέβαια κάποιες φορές υπάρχουν προβλήματα, γιατί και οι δυο είμαστε αρκετά αυταρχικοί, αλλά τα ξεπερνάμε».

Η Σάρα Ντράιβερ επεσήμανε ότι η νέα της παραγωγή θα είναι μια σπονδυλωτή ταινία, στην οποία, θα συνεισφέρουν στη σκηνοθεσία, μεταξύ άλλων, οι Μαρζάν Σατραπί, Μισέλ Γκοντρί και Εμίρ Κοστουρίτσα. Η δημιουργός αποκάλυψε ότι αφετηρία έμπνευσης για το συγκεκριμένο πρότζεκτ αποτέλεσαν μύθοι και λαϊκά παραμύθια, τα οποία η ίδια συνηθίζει να διαβάζει όταν ταξιδεύει. «Θεωρώ ότι εάν κατανοήσουμε την παράδοση κάθε λαού, μέσα από τη μυθολογία του, είμαστε σε θέση και να κατανοήσουμε τον ίδιο το λαό», κατέληξε η δημιουργός.