Άρθρο του Μίμη Φωτόπουλου*

Πολύ συχνά καλούμαστε όλοι, ως μέλη μιας οργανωμένης κοινωνίας, να επιλύσουμε προβλήματα που λίγο ή πολύ μας αφορούν όλους. Προβλήματα που υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια και άλλα που εμφανίζονται τώρα. Ένα από τα ζητήματα που υφίσταται στη σημερινή εποχή εμφανίζεται σίγουρα πιο έντονο και αφορά σε όλους μας, είναι το θέμα της παιδικής εργασίας ή σε πολλές των περιπτώσεων της παιδικής εκμετάλλευσης.
Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι κάθε χρόνο 10.000 παιδιά εγκαταλείπουν το σχολείο και μάλιστα την υποχρεωτική εκπαίδευση. Λόγω των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται εξ’ αιτίας των μέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης εκτιμάται ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί. Οι άνισες εκπαιδευτικές δυνατότητες κατά γεωγραφική περιοχή, κοινωνική διαστρωμάτωση, το οικονομικό επίπεδο, το ασταθές οικογενειακό περιβάλλον και η υπάρχουσα προκατάληψη απέναντι σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, εντείνουν τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, στα οποία εντάσσεται η παιδική εργασία και εκμετάλλευση. Υπολογίζεται ότι τα εργαζόμενα ανήλικα παιδιά, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνή Οργανισμού Εργασίας, αγγίζουν τα 290 εκατομμύρια ανά τον κόσμο, από τα οποία τα μισά και παραπάνω εργάζονται κάτω από επικίνδυνες συνθήκες, χωρίς την τήρηση των στοιχειωδών κανόνων υγιεινής και ασφάλειας. Στην Ελλάδα συναντούμε παιδιά – εργάτες σε αγροκτήματα, βιοτεχνίες και εργαστήρια.
Η ισχύουσα ελληνική νομοθεσία για την εργασία των ανηλίκων (Ν. 1837/89) είναι προσαρμοσμένη στις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται σε παιδιά άνω των 14 ετών να εκτελούν ελαφρές εργασίες. Σύμφωνα με προεδρικό διάταγμα, ορίζεται ως παιδί, κάθε νέος ή νέα που δεν έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του ή όποιος νέος/α υπόκειται ακόμα σε υποχρεωτική σχολική φοίτηση. Επιπλέον, το Π.Δ. απαγορεύει την υπερωριακή και νυχτερινή απασχόληση από τις 10.00 το βράδυ έως τις 06.00 το πρωί των νέων κάτω των 18 ετών. Θέτει ταυτόχρονα τους όρους εργασίας και προστατεύει τους ανήλικους από κινδύνους που σχετίζονται με την υγιεινή, την ασφάλεια και την ανάπτυξή τους.
Σημαντικότερη αιτία για το φαινόμενο της παιδικής εργασίας είναι ο εξαναγκασμός από τους γονείς για ίδιο οικονομικό όφελος χωρίς να παραβλέπουμε την ύπαρξη παράνομων οργανωμένων κυκλωμάτων. Η αγάπη των γονέων είναι το ίδιο σημαντική για την ανάπτυξη του παιδιού όσο και η τροφή. Κι όμως, στην σημερινή κοινωνία αυτό δεν είναι κανόνας.
Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι μέσα από τις συνεχείς αναφορές στο θέμα της παιδικής εργασίας την μετάδοση κοινωνικών μηνυμάτων από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση θα συμβάλλουμε ως κοινωνία στην εξάλειψη της παιδικής εκμετάλλευσης. Αυτή η σύγχρονη μορφή δουλείας πρέπει να καταπολεμηθεί από όλους μας.
Πάνω από όλα όμως, πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο και να ολοκληρώνουν την φοίτηση τους ώστε να παίρνουν τις γνώσεις και άλλα απαραίτητα εφόδια για τη ζωή, που θα τους κρατήσουν μακριά από οποιαδήποτε μορφή εκμετάλλευσης και δουλείας.


* Ο Μίμης (Ευθύμιος) Φωτόπουλος είναι εκπαιδευτικός & Αντινομάρχης Παιδείας της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης.