Του Βασίλη Σωτηρόπουλου
Head of Portfolio Management
της Guardian Trust Securities SA

Για μία ακόμη εβδομάδα το ελληνικό χρηματιστήριο διέγραψε σημαντική πτώση, με το Γενικό Δείκτη να χάνει -8,3% και να κλείνοντας στις 1878,91 μονάδες. Οι πτωτικές πιέσεις εντάθηκαν στο κλείσιμο της Τετάρτης και συνεχίστηκαν με αμείωτο ρυθμό μέχρι το κλείσιμο της Παρασκευής. Το αποτέλεσμα είναι η εβδομάδα να έχει κλείσει με πολύ αρνητική ψυχολογία στο επενδυτικό κοινό, πολύ κοντά στα χαμηλά της ημέρας, αλλά και τις περιόδου (1864 μονάδες). Η κακή ψυχολογία οφείλεται, εκτός βέβαια στην πτώση των τιμών, κυρίως στο γεγονός ότι η Σοφοκλέους δεν μπόρεσε να αποτυπώσει τα θετικά νέα από την αποδοχή εκ μέρους των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η αγορά μετοχών όλο το προηγούμενο διάστημα είναι πτωτική εξαιτίας κυρίως των προβλημάτων στα δημόσια οικονομικά. Ενώ, λοιπόν, υπήρξε για πρώτη φορά μία θετική εξέλιξη στην «πηγή» του προβλήματος, οι μετοχές όχι μόνο δεν αντέδρασαν ανοδικά αλλά συνέχισαν την πτωτική τους πορεία, «σπάζοντας» και τις 2000 μονάδες. Το όριο αυτό, των 2000 μονάδων, που αποτέλεσε σημαντικό επίπεδο στήριξης των τιμών κατά το πρόσφατο παρελθόν, πλέον θεωρείται ότι ανήκει στο παρελθόν. Αρκετοί αναλυτές μάλιστα θεωρούν ότι μπορεί να αποτελέσει και επίπεδο αντίστασης στο άμεσο μέλλον. Από την άλλη πλευρά, όμως, επισημαίνουν ότι με το κλείσιμο της Παρασκευής η αγορά βρίσκεται σε υπερπουλημένη ζώνη, γεγονός που συνοδεύεται συνήθως από τεχνική ανοδική διόρθωση, έστω και βραχυχρόνια.

Το ελληνικό χρηματιστήριο, λοιπόν, κλείνοντας στο χαμηλότερο σημείο από το Μάιο του 2009 έδειξε αυτήν την εβδομάδα, σαφώς χειρότερη συμπεριφορά από τα την αγορά ομολόγων. Ενώ, λοιπόν τα ομόλογα γενικά ανέκαμψαν – έστω και λίγο – αυτή την εβδομάδα, οι μετοχές σημείωσαν σημαντική πτώση. Οι αιτίες για αυτή την αναστροφή εντοπίζονται σε δύο σημεία. Πρώτον, στο γεγονός ότι η αγορά ομολόγων κατά τους τελευταίους μήνες είχε υποστεί πολύ μεγαλύτερη πτώση από αυτή των μετοχών. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τιμή του δεκαετούς ομολόγου εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από τα επίπεδα που περσινού Μαρτίου σε αντίθεση με το Γενικό Δείκτη που βρίσκεται 30% περίπου πάνω από τα επίπεδα του Μαρτίου του 2009. Δεύτερον, αρκετοί οίκοι του εξωτερικού εκφράζουν προβληματισμούς για την πορεία της κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών. Το σκεπτικό τους είναι ότι εάν διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα οι αποδόσεις των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου για μεγάλο διάστημα, τότε οι τράπεζες μπορεί να βρεθούν αντιμέτωπες με σημαντική αύξηση του κόστους τους. Η κατάσταση αυτή μπορεί να γίνει ακόμα πιο προβληματική εάν άρει η ΕΚΤ τα βοηθήματα ρευστότητας προς το τραπεζικό σύστημα της ζώνης του Ευρώ. Εφόσον εμφανιστούν οι παραπάνω συνθήκες, η κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών θα μειωθεί.

Στα πλαίσια μία αγοράς με πολύ κακή ψυχολογία, η ανησυχία αυτή ήταν αρκετή για να εκδηλωθούν σημαντικές πιέσεις σε τραπεζικές μετοχές. Βέβαια, η τάση της κερδοφορίας θα αρχίσει να φαίνεται με τις καταστάσεις αποτελεσμάτων για το έτος 2009 που θα ανακοινωθούν τις επόμενες τρεις εβδομάδες. Από τις εταιρείες μεγάλης κεφαλαιοποίησης ήδη δημοσίευσε τα αποτελέσματά της η Coca Cola 3Ε. Το κέδρος ανά μετοχή για το 2009 της εταιρείας διαμορφώθηκε στο €1,09 ( η εκτίμηση της αγοράς ήταν περίπου €1,17), με αποτέλεσμα το p/e της μετοχής να διαμορφώνεται στο 15, αντίστοιχο με άλλες διεθνείς εταιρείες τροφίμων.