Του Γιάννη Παπαδόπουλου*

Η συνέντευξη που έδωσε στο ραδιοφωνικό σταθμό real fm ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς διέλυσε και τις τελευταίες αμφιβολίες μας. Πραγματικά, πάμε για λύση του λεγόμενου σκοπιανού, δηλαδή, του προβλήματος με την ονομασία του γειτονικού κράτους.


Σ’ αυτές τις περιπτώσεις διαπραγμάτευσης, για ένα τόσο σημαντικό θέμα, οι δημοσιογραφικές «πηγές» είναι ελάχιστες, αν υπάρχουν. Τα στόματα είναι ερμητικά κλειστά. Οποιαδήποτε «διαρροή» γίνεται μόνον, για να μετρηθούν οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης .

Αυτή τη φορά, και οι δύο πλευρές, ελληνική και σκοπιανή κυβέρνηση, με τον τρόπο τους άφησαν έντεχνα, να διαφανεί ποιο μπορεί να είναι το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Από την πλευρά του, ο Σκοπιανός Ζόραν Ζάεφ, μέσα από ένα χείμαρρο δηλώσεων και συνεντεύξεων, ενημέρωσε τους συμπατριώτες του – αλλά και την ελληνική κοινή γνώμη – για τους στόχους του. Απ΄αυτά που είπε, άφησε να διαφανεί πού μπορεί «να κάνει πίσω» και πού παραμένει αμετακίνητος. Είπε, για παράδειγμα, ότι «σαν λαός δεν έχουμε σχέση με την αρχαία Μακεδονία». Τόνισε, ότι θεωρεί λάθος την προσπάθεια που έκανε τα προηγούμενα χρόνια ο προκάτοχός του Νίκολα Γκρούεφσκι, να συνδέσει το κράτος με την αρχαία Μακεδονία και να σφετεριστεί, ακόμη και τον Μ. Αλέξανδρο. Δήλωσε ότι «τα αγάλματα μπορεί και πρέπει να αποσυρθούν». Υπογράμμισε την καλή διάθεση της κυβέρνησής του να προχωρήσει σε μετονομασία τόσο του αεροδρομίου των Σκοπίων, που σήμερα ονομάζεται «Μ. Αλέξανδρος», όσο και του ευρωπαϊκού οδικού άξονα Ε-75, που επίσης, ο Γκρούεφσκι – μετά το στραπάτσο που έπαθε στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, μετονόμασε σε οδό «Αλεξάντερ Βέλικι» (Μ. Αλέξανδρος).

Τα είπε, ο Ζόραν Ζάεφ, αλλά δεν έκανε τίποτε, ούτε σε ένδειξη καλής θέλησης, για την πρόοδο των διαβουλεύσεων.

Είπε, όμως, και τα πιο σημαντικά:

  • Ότι είναι Μακεδόνες και δεν μπορούν να απεμπολήσουν την ταυτότητά τους.
  • Ότι η γλώσσα που ομιλούν είναι η μακεδονική.
«Αναγνώρισε» μάλιστα και το …δικαίωμα, σε Έλληνες , Βούλγαρους, Σέρβους και Αλβανούς να …αισθάνονται και αυτοί ως κομμάτι της Μακεδονίας.

Με βάση όσα αποκάλυψε ο κ. Ζάεφ έδειξε, ότι δέχεται να συζητήσει για «σύνθετη ονομασία» , που όμως, θα εμπεριέχει τον όρο «Μακεδονία», ακόμη και με γεωγραφικό προσδιορισμό. Αρκεί, να μην τεθεί υπό διαπραγμάτευση, η ταυτότητα των κατοίκων της γειτονικής χώρας και η γλώσσα. Αυτά, μπορούμε να τα κρατήσουμε , ως δεδομένα, με βάση τις δηλώσεις του Σκοπιανού πρωθυπουργού.

Από ελληνικής πλευράς, το μόνο που «διέρρευσε» και μάλιστα σε ανύποπτο χρόνο, πριν φουντώσει η «σκοπιανολογία» ήταν μόνο ένα όνομα: «Νέα Μακεδονία». Φυσικά, όχι επίσημα, αλλά από «κυβερνητικές πηγές».

Αν κάποιος θέλει να συνθέσει τις απόψεις αυτές, καταλήγει ότι το όνομα στο οποίο φαίνεται να καταλήγουν οι δύο πλευρές είναι : «Νέα Μακεδονία». Για την ελληνική πλευρά, ενδεχομένως η ιδανική «λύση» να είναι αυτή η ονομασία στη σκοπιανή διάλεκτο της βουλγαρικής γλώσσας:

«Novamacedonia». Μια λέξη. Μια γραφή έναντι όλων (erga omnes).

Και η ταυτότητα; –  «Νovamacedonians»

Και η γλώσσα; – «Novamacedonski»

Θα μπορούσε να είναι η πιο ανώδυνη λύση για την Ελλάδα. Με επιχειρήματα πολλά, από πολλές πλευρές, για να γίνει αποδεκτή και να ψηφιστεί από ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Δημοκρατία, Ποτάμι, Κίνημα Αλλαγής, ακόμη και ΚΚΕ.

Μην ξεχνάτε, ότι το «Novamacedonia» το Μάιο του 1993 τόσο ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όσο και ο Κίρο Γκλιγκόροφ το είχαν συνομολογήσει. Η συμφωνία δεν ολοκληρώθηκε, γιατί τότε περίπου 20 βουλευτές της Ν.Δ. με επικεφαλής τον αείμνηστο Μιλτιάδη Έβερτ, είχαν εναντιωθεί.

Όσον αφορά στα Σκόπια, η κυβέρνησή τους θα μπορεί να ισχυριστεί ενόψει του δημοψηφίσματος  που θα γίνει, για την αποδοχή ή όχι της συμφωνίας, ότι «κέρδισε» την ένταξη στους ευρωατλαντικούς θεσμούς και δεν «παραχώρησε» ούτε το όνομα, ούτε την ταυτότητα, ούτε τη γλώσσα.


*Ο Γιάννης Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος