Έτοιμο είναι το ηλεκτρονικό εισιτήριο για τις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης.


Αυτό υπογράμμισε ο προέδρος του Συμβουλίου Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης, Γιάννης Παλαιστής, σε ημερίδα για το «Ηλεκτρονικό Εισιτήριο» και την αναγκαιότητα ένταξής του στις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης.

Το Συμβούλιο εκπόνησε τη μελέτη για το «Έξυπνο και Ευφυές Σύστημα Κομίστρου (Ηλεκτρονικό Εισιτήριο)», στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, που ολοκληρώθηκε μέσω του ευρωπαϊκού έργου ATTAC και πλέον είναι έτοιμη να αρχίσει η πιλοτική εφαρμογή του στη Θεσσαλονίκη.


Ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ, Γιάννης Παλαιστής(φωτογραφία πάνω), επισήμανε ότι «το ηλεκτρονικό εισιτήριο που πιλοτικά είναι έτοιμος να εφαρμόσει ο ΟΑΣΘ αποτελεί ένα βήμα στη βελτίωση της ποιότητας άσκησης του μεταφορικού έργου. Έχει πολλαπλά οφέλη, τα οποία θα φανούν σε όλο τους το μέγεθος όταν στη Θεσσαλονίκη θα αποκτήσουμε και επιπλέον μέσα όπως το μετρό, το τραμ, τη θαλάσσια συγκοινωνία κτλ».

Όσον αφορά το Συμβούλιο, θεωρεί αναγκαία την μετεξέλιξή του σε Ενιαία Αρχή Μεταφορών και Μετακινήσεων για την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. «Έχει αποδείξει ότι μπορεί να επιτελέσει αυτό το ρόλο, καθώς ήδη έχει σχεδιάσει την τηλεματική στη Θεσσαλονίκη, την υποδομή γεωχωρικών πληροφοριών για τα δρομολόγια του ΟΑΣΘ στη Google, το ηλεκτρονικό εισιτήριο, τη δημιουργία σύγχρονων, λειτουργικών και ασφαλών στάσεων και στεγάστρων, τη δημιουργία δικτύου τραμ, σύγχρονους πολυτροπικούς σταθμούς μετεπιβίβασης, αλλά και το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, ένα σπουδαίο εργαλείο στα χέρια όλων των φορέων της Θεσσαλονίκης για να διεκδικήσουν ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για μια σειρά από σημαντικά έργα βελτίωσης των συγκοινωνιών, βελτίωσης της ζωής στην πόλη».

Στο χαιρετισμό της, που απέστειλε εγγράφως, η υφυπουργός Μακεδονίας – Θράκης, Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, υποστήριξε ότι  «με την ανανέωση του στόλου των λεωφορείων, την ανάπτυξη των λεωφορειολωρίδων στο μεγαλύτερο μέρος του δικτύου της πόλης, την αύξηση των δρομολογίων, την αναβάθμιση των στάσεων με την εισαγωγή πινάκων αναμονής, η καθημερινότητα μας έχει βελτιωθεί αισθητά». Θεώρησε, δε, επιβεβλημένη την αναγκαιότητα ένταξης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης.



Πιλοτική εφαρμογή στα λεωφορεία του Λαγκαδά

Ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ, Χρήστος Στεφανίδης, ανακοίνωσε την πιλοτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στα λεωφορεία που εξυπηρετούν κυρίως την επαρχία Λαγκαδά, δίνοντας τη δυνατότητα στους πολίτες να επιλέξουν ανάμεσα στο κοινό και το ηλεκτρονικό εισιτήριο για τις μετακινήσεις τους μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, ανακοίνωσε πως στο σχεδιασμό του ΟΑΣΘ είναι το 2018 οι οχτώ πρώτες γραμμές στις οποίες τοποθετείται πιλοτικά το ηλεκτρονικό εισιτήριο να λειτουργούν αποκλειστικά με αυτό, αλλά και η σταδιακή επέκταση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου σε όλες τις γραμμές της Θεσσαλονίκης.

Η συγκοινωνιολόγος – συνεργάτιδα του ΣΑΣΘ, Χρύσα Βίζμπα, ανέλυσε το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για τη Μητροπολιτική Περιοχή της Θεσσαλονίκης, μέτρο του οποίου αποτελεί και η εισαγωγή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στις αστικές συγκοινωνίες της πόλης. Το σχέδιο προβλέπει, ακόμη, λεωφορειολωρίδες, προτεραιότητα αστικών λεωφορείων στους φωτεινούς σηματοδότες και λεωφορειακές γραμμές ταχείας εξυπηρέτησης (BRT), προώθηση δημιουργίας δικτύου Τραμ και διασύνδεσή του με το μετρό και τα λεωφορεία, θαλάσσια συγκοινωνία στο Θερμαϊκό, συστήματα ευέλικτης συγκοινωνίας (Flexible Transport Systems), ενιαία πολιτική στάθμευσης, πεζοδρομήσεις και αναπλάσεις δημόσιου χώρου, ποδηλατοδρόμους και σύστημα κοινόχρηστων δημοσίων ποδηλάτων.

Οι Θεσσαλονικείς θέλουν ηλεκτρονικό εισιτήριο

Ο συγκοινωνιολόγος, Πολύκαρπος Καρκαβίτσας, ανέλυσε την πρόταση του ΣΑΣΘ για το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Σύμφωνα με τον κ. Καρκαβίτσα, από τη διεθνή εμπειρία του ηλεκτρονικού εισιτηρίου προκύπτει «αύξηση της επιβατικής κίνησης από 6% - 20%, ενώ σε μερικά μέσα μεταφοράς η αύξηση αυτή ήταν έως και 40%, αύξηση των εσόδων από 1% – 12,6%, μείωση εισιτηριοδιαφυγής στο 3%, μείωση χρόνου αναμονής κατά 40%, διπλασιασμός εξυπηρετούμενων επιβατών στον ίδιο χρόνο σε σχέση με το κοινό εισιτήριο, μείωση του χρόνου ταξιδιού μέχρι 10%».

Θεαματικά ήταν και τα αποτελέσματα έρευνας κοινού που πραγματοποίησε το ΣΑΣΘ. Το 31% των χρηστών δήλωσε ότι προτίθεται να χρησιμοποιήσει το ηλεκτρονικό εισιτήριο-έξυπνη κάρτα σε κάθε μετακίνηση ενώ το 33% στις περισσότερες και το 83% των χρηστών ότι θα χρησιμοποιεί πιο εντατικά τις δημόσιες συγκοινωνίες. Σύμφωνα με τον κ. Καρκαβίτσα, ένα πλήρες σύστημα ηλεκτρονικού εισιτηρίου, που θα είχε και τη δυνατότητα επέκτασης σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς της Θεσσαλονίκης, θα μπορούσε να είναι σε πλήρη λειτουργία το 2017.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, Γρηγόρης Δημητριάδης, περιέγραψε την εμπειρία από την προσπάθεια εισαγωγής του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας. Πρόκειται για το «Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου – Ηλεκτρονικό Εισιτήριο», που στην ουσία είναι μια «έξυπνη κάρτα» η χρήση της οποίας γίνεται χωρίς επαφή στα ειδικά επικυρωτικά των οχημάτων. Η σχετική σύμβαση για τη δημιουργία του συστήματος υπογράφηκε τον προηγούμενο Δεκέμβριο και σύμφωνα με τον κ. Δημητριάδη μέχρι το τέλος του 2016 θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευαστική περίοδος και θα τεθεί το νέο σύστημα σε λειτουργία. 

Μάλιστα, ο κ. Δημητριάδης αναφέρθηκε και στις δυνατότητες διασύνδεσης του «Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου» και με άλλα συστήματα και υπηρεσίες, όπως με το σύστημα ελέγχου της κυκλοφορίας σε πραγματικό χρόνο, τα e-taxi, τα ενοικιαζόμενα ποδήλατα, τα πάρκινγκ, εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα κτλ. Ο κ. Δημητριάδης χαιρέτισε τη σημαντική προσπάθεια που κάνει το ΣΑΣΘ για εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου και στη Θεσσαλονίκη.



Η εμπειρία του εξωτερικού

Ο συγκοινωνιολόγος – συνεργάτης του ΣΑΣΘ, Σαμ Σαλέμ, περιέγραψε παραδείγματα ένταξης συστημάτων ηλεκτρονικού εισιτηρίου σε επτά ευρωπαϊκές πόλεις και περιοχές, καταδεικνύοντας ότι το ηλεκτρονικό εισιτήριο αναπτύσσεται συνεχώς σε όλη την Ευρώπη. 

Ο κ. Σαλέμ ανέλυσε τα παραδείγματα του Λονδίνου (Oyster Card - 43 εκατομμύρια κάρτες το 2012 και 7 εκ. κάρτες που χρησιμοποιούνται τακτικά: εφαρμόζεται στον υπόγειο του Λονδίνου, στα λεωφορεία, στο τμήμα της ποτάμιας συγκοινωνίας, σε επιλεγμένα δρομολόγια του Εθνικού Σιδηροδρομικού Δικτύου), στην περιφέρεια Εμίλια Ρομάνα της Ιταλίας (Mi Muovo - 200.000 κάρτες: εφαρμόζεται στο δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών, στα κοινόχρηστα ποδήλατα, σε car sharing schemes, στη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων), Γερμανία (Touch & Travel – άρχισε το 2012 και έχουν συνδεθεί και αστικά δίκτυα μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως του Βερολίνου και του Ρήνου – Μάιν), Νίκαια Γαλλίας (CityZi – άρχισε το 2010 και αφορά σε όλο το αστικό δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς της πόλης), Άμστερνταμ (I Amsterdam City Card – 130.000 κάρτες εκδίδονται κάθε χρόνο και χρησιμοποιούνται σε μετρό, τραμ, λεωφορεία και μουσεία), Σαουθάμπτον Μεγάλης Βρετανίας (Smartcities Card – 80.000 κάρτες, που χρησιμοποιούνται σε όλο το δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών, στις βιβλιοθήκες, ως ταυτότητα, στην πληρωμή διοδίων) και Αγία Πετρούπολη (St. Petersbourg City Card – χρήση σε μετρό, τραμ, λεωφορεία, μουσεία, εστιατόρια και καταστήματα).

Πού θα μπουν τα μηχανήματα ηλεκτρονικού εισιτηρίου

Ο διευθυντής κίνησης του ΟΑΣΘ, Γιώργος Σπανός, ανέλυσε την πιλοτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στα αστικά λεωφορεία της Θεσσαλονίκης, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στο αμέσως επόμενο διάστημα, καθώς ήδη ο ΟΑΣΘ έχει προμηθευτεί τα πρώτα 100 μηχανήματα και τα τοποθετεί στα οχήματα συγκεκριμένων γραμμών.

Σύμφωνα με τον κ. Σπανό, η πιλοτική λειτουργία του ηλεκτρονικού εισιτηρίου (σύστημα ανέπαφης συναλλαγής) στον ΟΑΣΘ θα καλύψει δρομολόγια μήκους 54 χλμ., που αφορούν σε όλη την επαρχία Λαγκαδά μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, τα μηχανήματα θα τοποθετηθούν σε οχήματα οχτώ λεωφορειακών γραμμών: 27, 43, 55, 83, 84, 85, 86 και 91.

Μάλιστα, προκειμένου να ενημερωθεί το επιβατικό κοινό, ο ΟΑΣΘ έχει προγραμματίσει εκτεταμένη διαφημιστική καμπάνια στις στάσεις των λεωφορείων κατά μήκος των διαδρομών που εξυπηρετούνται από το ηλεκτρονικό εισιτήριο.



Γιατί συμφέρει στον επιβάτη

Όπως τόνισε το ηλεκτρονικό εισιτήριο συμφέρει για τον επιβάτη επειδή επιστρέφει, ηλεκτρονικά, το ποσό που δε χρησιμοποιήθηκε, ενώ ειδοποιεί τον καταναλωτή για το υπόλοιπό του. Μειώνεται ο χρόνος που χρειάζεται κάποιος για να χρησιμοποιήσει τα μηχανήματα, δε χρειάζεται αντικατάσταση όπως στις κάρτες και μπορεί να υπάρχει ακόμη και χρονοχρέωση στον επιβάτη. «Θα είναι δυνατό για κάποιους επιβάτες που κάνουν μικρές διαδρομές να πληρώνουν μειωμένο κόστος και να έχουμε μέχρι και δωρεάν διαδρομές», τόνισε ο κ. Σπανός.

Αντίστοιχα πλεονεκτήματα θα μπορεί να απολαύσει και ο ΟΑΣΘ, καθώς σύμφωνα με τον κ. Σπανό «περιορίζεται η λαθρεπιβίβαση και η πλαστογραφία, βελτιστοποιείται η διαχείριση των εσόδων από το κόμιστρο (με κεντρικό έλεγχο, αυτοματοποίηση, μείωση κερμάτων και μείωση του λειτουργικού κόστους), δίνεται η δυνατότητα ελέγχου και εφαρμογής διαφορετικών σεναρίων τιμολογιακής πολιτικής, αλλά και στατιστικής επεξεργασίας και ανάλυσης δεδομένων για το σχεδιασμό του ΟΑΣΘ και αποκαθίσταται η διαλειτουργικότητα».

Τα προβλήματα

Τα πιθανά προβλήματα στην εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, που μπορεί να αντιμετωπίσει ο ΟΑΣΘ, όπως είπε ο κ. Σπανός, είναι η εφαρμογή σε περιορισμένο αριθμό λεωφορείων και γραμμών, η ελεγχόμενη έκδοση πολλαπλών εισιτηρίων, η χρήση μειωμένου κομίστρου για μαθητές, φοιτητές και ηλικιωμένους, η ανάγκη επικύρωσης κάθε χρήσης, η πιθανή δέσμευση σε συγκεκριμένη υλικοτεχνική υποδομή, η παροχή κινήτρων προς το επιβατικό κοινό, η εξασφάλιση των προσωπικών δεδομένων και αν το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα είναι επώνυμο ή ανώνυμο. Για όλα αυτά τα ζητήματα έχουν γίνει ενέργειες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.