Ο πέπλος του μύθου, που κάλυπτε την ανθρώπινη μορφή του πρωτομάρτυρα του Μακεδονικού Αγώνα Παύλου Μελά, "ξεσκεπάζεται" 110 χρόνια μετά τη δολοφονία του στη Μακεδονία της καρδιάς του.


Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, κυκλοφορεί  ένα καλαίσθητο λεύκωμα 130 σελίδων, υπό τον τίτλο: "Παύλος Μελάς, ένας άνθρωπος της εποχής του".

Ο ..."Παύλος Δέδες" (τον Ιούλιο του 1904), ο "Μίκης Ζέζας ή Ζέσας (από τα ονόματα των δύο παιδιών του Μίκη και Ζωής-Ζέζας που χρησιμοποιούσε ως "ψευδώνυμο", τον Αύγουστο του 1904), οι "ασαφείς"-ακόμα και σήμερα- συνθήκες του θανάτου του, το βράδυ της 13ης Οκτωβρίου 1904 στην Στάτιστα, η παράδοση της κεφαλής του νεκρού, στον προξενικό υπάλληλο Βασίλη Αγοραστό , η ταφή του ακέφαλου πτώματος στην Καστοριά , οι αναφορές και τα υπαινικτικά (ακόμα και για την ομορφιά του Μελά που "τον καθιστούσε ιδιαίτερα προσφιλή και θαυμαστό στα ανώτερα αστικά στρώματα και κυρίως στο γυναικείο πληθυσμό"...) σχόλια του Γερμανού πρέσβη στην Ελλάδα, περιέχονται στο λεύκωμα. 

Επίσης,το γενικό παραλήρημα του ελληνικού Τύπου μετά το θάνατο του, ακόμα και η συγγραφή και σύνθεση θεατρικών έργων, δημοτικών τραγουδιών και ποιημάτων, η οργάνωση διαλέξεων, εράνων, ακόμα και δεξιώσεων "εις μνήμη" και για την ενημέρωση των θαμώνων για την ιστορία της Μακεδονίας και του Μακεδονικού αγώνα, καταγράφονται στο άκρως ενδιαφέρον λεύκωμα προκειμένου να περιγράψουν το οικογενειακό, κοινωνικό, ιδεολογικό περιβάλλον της εποχής δράσης του Παύλου Μελά. 

Οι 112 φωτογραφίες και τα 51 έντυπα και χειρόγραφα τεκμήρια, που παραχώρησε στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα της Θεσσαλονίκης για την έκδοση αλλά και την έκθεση τους η κ.Ναταλία Ιωαννίδη - εγγονή του Παύλου Μελά (κόρη της κόρης του Ζωής και εξαδέλφη της γνωστότερης -λόγω του κοινού επιθέτου με τον Παύλο Μελά , γλύπτριας Ναταλίας Μελά) αποτελούν μια εικονογραφημένη εξιστόρηση της εθνικής δράσης του Μελά η οποία εντάσσεται στη γενικότερη εθνική δράση των οικογενειών Μελά και Δραγούμη.
___________________________________________________________________________
Με στοιχεία από το τηλεγράφημα της Βίκυς Χαρισοπούλου, για το ΑΠΕ-ΜΠΕ