16ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Γαλλοφωνία, πολιτική και μουσική

Του ΠΑΝΟΥ ΜΑΝΔΑΤΖΗ

Ημέρα Γαλλοφωνίας η σημερινή για το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αλλά όχι μόνον.

 

Οι φίλοι του φεστιβάλ μπορούν να επιλέξουν μέσα από πολλά ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ για την ελληνική αλλά και τη διεθνή πραγματικότητα, για επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα, εικόνες της κρίσης, διαδρομές στην ιστορία, διεισδυτικές ματιές στην πολιτική και στην τέχνη.

Στο πλαίσιο της καθιερωμένης Ημέρας Γαλλοφωνίας του 16ου ΦΝΘ, σε συνεργασία με τη γαλλική πρεσβεία στην Ελλάδα και το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, θα προβληθούν οι γαλλόφωνες ταινίες “Ανθρωπογεωγραφία” της Κλερ Σιμόν, “Στο χείλος του κόσμου” του Κλάους Ντρεξέλ και “Να είσαι και να έχεις” του Νικολά Φιλιμπέρ, στο έργο του οποίου πραγματοποιεί αφιέρωμα η φετινή διοργάνωση προβάλλοντας τα σημαντικότερα ντοκιμαντέρ της φιλμογραφίας του.

Ο Φιλιμπέρ, από το 1978, σε μια διαδρομή γεμάτη ανθρώπινες εικόνες που συγκινούν χωρίς να εκβιάζουν το συναίσθημα και υπαινίσσονται πολλά περισσότερα απ’ όσα απαθανατίζουν, ακολουθεί όλα όσα τον κεντρίζουν (κοινωνικά ζητήματα, τέχνη, πολιτική, φύση) με σεβασμό κι ευαισθησία, καταγράφοντας τα μυστήρια της ανθρώπινης πραγματικότητας, που αποτελούν την κινητήριο δύναμη του έργου του.

Αλλά και το ελληνικό μενού της σημερινής, τρίτης ημέρας του φεστιβάλ είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρον. Στο ντοκιμαντέρ “2013 Θερινά σινεμά στην Αθήνα” (13.00, αίθουσα “Τώνια Μαρκετάκη”) η Μαγδαληνή Ρεμούνδου(φωτογραφία πάνω) αποτυπώνει ζοφερές εικόνες εγκατάλειψης, ερήμωσης και παρακμής στο κέντρο και τις γειτονιές της Αθήνας. Οι θερινοί κινηματογράφοι όμως αντιστέκονται, ανθούν ως αξιοθέατα και ως πόλος έλξης για τους τουρίστες και γίνονται ο συνεκτικός ιστός μιας πανικόβλητης κοινωνίας σε κρίση.

Η ζωή, στις διάφορες εκφάνσεις της, εν μέσω της κρίσης που διανύει η χώρα, αποτυπώνεται σε αρκετά ακόμη από τα ντοκιμαντέρ του σημερινού προγράμματος. Την πολύτιμη έννοια της αλληλεγγύης προσεγγίζουν με τον τρόπο τους ο Στάθης Γαλαζούλας στο “Ο άλλος άνθρωπος”, ένα ντοκιμαντέρ για τον Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο, εμπνευστή της κοινωνικής κουζίνας «Ο άλλος άνθρωπος», που στήνει τη φορητή του κουζίνα σε διάφορα σημεία της Αθήνας και προσφέρει στους συνανθρώπους του τροφή, αλληλεγγύη, επικοινωνία και σεβασμό, η Έλενα Ζερβοπούλου στο ντοκιμαντέρ “GR. Work in Progress”, όπου παρακολουθούμε τις ιστορίες τριών διαφορετικών Ελλήνων που προσπαθούν να πάρουν το μέλλον στα χέρια τους, και οι Θέκλα Μαλάμου – Αλεξάνδρα Σαλίμπα στο “Κοινωνικό Ωδείο”, μια συλλογικότητα μουσικών στην Αθήνα που προσφέρει δωρεάν μαθήματα μουσικής σ’ όσους επιθυμούν να μάθουν μουσική και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα.

Επίκαιρος και πολιτικός είναι ο χαρακτήρας της ταινίας των Αλέξανδρου Παπανικολάου – Εμιλυ Γιαννούκου “Στο νήμα”, που ακολουθεί τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα κατά τη διάρκεια ενός ολόκληρου έτους. Από την εκστρατεία των εκλογών του Ιουνίου 2012 μέχρι το κλείσιμο της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013, το ντοκιμαντέρ ρίχνει φως στην προσωπικότητα του Τσίπρα, στις πολιτικές απόψεις και στις φιλοδοξίες του. Από τον Αλέξη Τσίπρα, τον άνθρωπο στην πρώτη γραμμή, μέχρι το Πολιτικό Γραφείο του κόμματος όπου χτίζονται στρατηγικές και οι πολιτικές γραμμές εξελίσσονται. Στο πλαίσιο της πολιτικής αναταραχής, οι Έλληνες πολίτες προσπαθούν να λάβουν απαντήσεις στα θεμελιώδη και δραματικά ζητήματά τους.

Για τους μουσικόφιλους φεστιβαλιστές, σήμερα υπάρχουν δύο πολύ ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ, πορτρέτα δύο ξεχωριστών προσωπικοτήτων. Η ταινία του Ροδρίγο Βίλα “Μερσέδες Σόσα, η φωνή της Λατινικής Αμερικής” (22.30, αίθουσα “Παύλος Ζάννας”) είναι μια βιογραφία που περιλαμβάνει ακυκλοφόρητο αρχειακό υλικό και μαρτυρίες πολλών διεθνών καλλιτεχνών, ένα ταξίδι που ρίχνει φως όχι μόνο στην καλλιτεχνική αλλά και στην ανθρώπινη πλευρά της σπουδαίας τραγουδίστριας.

Σε ροκ ρυθμούς κινείται το ντοκιμαντέρ “Η τραγουδίστρια της πανκ” της Σίνι Άντερσον (23.00 αίθουσα “Φρίντα Λιάππα”), ένα πορτρέτο της Κάθλιν Χάνα, τραγουδίστριας της πανκ μπάντας Bikini Kill και του τρίο χορευτικής πανκ Le Tigre, που ήρθε στο προσκήνιο στις ΗΠΑ ως η διστακτική αλλά ποτέ ντροπαλή φωνή του ρεύματος «riot grrrl». Έγινε είδωλο, μία από τις πιο διάσημες, μαχητικές φεμινίστριες, ένα αλεξικέραυνο της σύγχρονης κουλτούρας. Οι επικριτές της εύχονταν να μπορούσε να το βουλώσει, οι θαυμαστές της ήλπιζαν πως δεν θα το έκανε ποτέ. Έτσι, όταν το 2005 η Χάνα σταμάτησε να φωνάζει, πολλοί αναρωτήθηκαν γιατί. Μέσα από 20 χρόνια αρχειακού υλικού και μύχιων συνεντεύξεων με τη Χάνα, η “Τραγουδίστρια της πανκ” παρασύρει τους θεατές σ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι στη σύγχρονη μουσική.

Π.Μ.