16 ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ανοίγει, απόψε, η αυλαία

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΝΔΑΤΖΗ

Αρχίζει σήμερα Παρασκευή το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα και μέχρι την Κυριακή 23 Μαρτίου μέσα από ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα φιλοδοξεί να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει το κοινό, που

όπως κάθε χρονιά αναμένεται να γεμίσει τις αίθουσες προβολών.

Ο βασικός κορμός του προγράμματος αποτελείται από ταινίες που αφορούν κυρίως σύγχρονα θέματα κοινωνικού και ιστορικού περιεχομένου – θέματα που ασχολούνται με την ανθρώπινη εμπειρία, όπως αυτή διαμορφώνεται από τις συνθήκες του κοινωνικού και πολιτικού γίγνεσθαι. Κινηματογραφιστές από κάθε γωνιά του πλανήτη συνεισφέρουν τη δική τους οπτική πλευρά για την πραγματικότητα που τους περιβάλλει και επηρεάζει, δημιουργώντας ένα πολυπολιτισμικό ψηφιδωτό απόψεων, εμπειριών και καταγγελιών. Στο σύνολό τους, αυτές οι ταινίες καλούν τον θεατή να αγκαλιάσει τις όψεις του κόσμου και να τις αποδεχτεί ως ακέραιο κομμάτι της δικής του πραγματικότητας.

Την προσωπική και συλλογική μνήμη διερευνά η θεματική ενότητα “Η καταγραφή της Μνήμης” και τον σημαντικό ρόλο της για την εξερεύνηση και κατανόηση του παρελθόντος, άρα και του παρόντος. Πρόκειται για μια επιλογή από τολμηρές και διαφορετικές κινηματογραφικές προσεγγίσεις στην πάντα ριψοκίνδυνη και απαιτητική διαδικασία που εμπεριέχει η δημιουργία του ιστορικού κινηματογραφικού ντοκουμέντου.

Μεγαλύτερο βάρος στο προσωπικό στοιχείο, στις μικρές και μεγάλες ανθρώπινες ιστορίες, δίνουν οι θεματικές ενότητες “Μικρές Αφηγήσεις” και “Πορτρέτα-Ανθρώπινες Διαδρομές”. Kαθημερινές προσωπικές ιστορίες, που ξεχωρίζουν για την ιδιαιτερότητα των θεμάτων και τους τρόπους καταγραφής τους, και μεμονωμένα παραδείγματα ως όχημα για μια διείσδυση στον άγνωστο κόσμο μικρότερων κοινοτήτων ή μειονοτήτων.

Το ελληνικό τμήμα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, στην ταραχώδη περίοδο που διανύει η χώρα, παρουσιάζει και το Ελληνικό Τμήμα του 16 ΦΝΘ. Θα προβληθούν συνολικά 59 ελληνικές ταινίες τεκμηρίωσης οι οποίες κατατάσσονται σε διαφορετικά τμήματα, στο τμήμα του Επίσημου Προγράμματος και στο Ελληνικό Πανόραμα, και οι οποίες αποτυπώνουν με τόλμη μια πραγματικότητα που αναδιαμορφώνεται στη δίνη των κοινωνικών ζυμώσεων.

Το φεστιβάλ τιμά φέτος στα αφιερώματά του δυο δημιουργούς που ενέπνευσαν και εμπνέουν τον κόσμο του ντοκιμαντέρ: Τον πρόωρα χαμένο καναδό κινηματογραφιστή και φίλο του φεστιβάλ Πίτερ Ουιντόνικ (1953-2013) και τον γάλλο σκηνοθέτη Νικολά Φιλιμπέρ, έναν βιρτουόζο της τέχνης της παρατήρησης, ο οποίος θα δώσει το παρών στη διοργάνωση. Το φεστιβάλ, ως ελάχιστο φόρο τιμής στον Πίτερ Ουιντόνικ, καθιερώνει το Βραβείο Κοινού Πίτερ Ουιντόνικ, το οποίο θα απονέμεται στο καλύτερο ξένο ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους.

Στις περιβαλλοντικές και ευρύτερα πολιτικές ευαισθησίες του κοινού στοχεύουν οι δύο θεματικές ενότητες “Περιβάλλον” και “Ανθρώπινα δικαιώματα”. Οι έντεκα ταινίες της ενότητας “Περιβάλλον” αποτυπώνουν τις ολέθριες επιπτώσεις από την καταστροφή του οικοσυστήματος και απευθύνουν κάλεσμα για την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάγκη να έρθουμε ξανά κοντά στη φύση. Οι δώδεκα ταινίες της ενότητας “Ανθρώπινα δικαιώματα” ρίχνουν φως στη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγείρουν ερωτήματα που αφορούν μείζονα θέματα, όπως η ελευθερία του λόγου, o πόλεμος, η θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο, το δικαίωμα σε διαφορετικές πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, κ.ά.

Πρεμιέρα με μια σύγχρονη Οδύσσεια…

Επισήμως το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ανοίγει αυλαία σήμερα στις 20.30 με την προβολή στο Ολύμπιον του ντοκιμαντέρ “Λίναρ” της Νάστια Ταράσοβα, που αφηγείται την οδύσσεια του Λίναρ, ενός αγοριού από τη Ρωσία που ταξιδεύει στην Ιταλία προκειμένου να υποβληθεί σε μεταμόσχευση καρδιάς. Ωστόσο οι προβολές του Φεστιβάλ θα έχουν αρχίσει αρκετές ώρες νωρίτερα. Οι ανυπόμονοι μπορούν να αρχίσουν τη φετινή φεστιβαλική εμπειρία από τις 14.30 (στην αίθουσα “Σταύρος Τορνες”) με το ντοκιμαντέρ των Πίτερ Ουιντόνικ – Μαρκ Άκμπαρ “Κατασκευάζοντας συναίνεση: Ο Νόαμ Τσόμσκι και τα ΜΜΕ”, που παρουσιάζει την πολιτική ζωή και τις ιδέες του παγκόσμια γνωστού γλωσσολόγου, διανοούμενου και πολιτικού ακτιβιστή μέσα από ένα κολάζ νέου και παλαιότερου κινηματογραφικού υλικού, βιογραφικών στοιχείων, πλάνων αρχείου, ευρηματικών γραφικών και ακραίας εικονογράφησης.

Από τις υπόλοιπες ταινίες του σημερινού προγράμματος, ξεχωρίζουν το ντοκιμαντέρ της Νέλλης Ψαρρού “ΣΤαγώνες” που εστιάζει στο επίκαιρο θέμα της ιδιωτικοποίησης του νερού, η “Ανθρωπογεωγραφία” της Κλερ Σιμόν, ένα πορτρέτο του σιδηροδρομικού σταθμού Γκαρ ντι Νορ, απ' όπου αμέτρητοι άνθρωποι περνούν, είτε έρχονται από τα προάστια του Παρισιού ή την επαρχία της Γαλλίας είτε απ’ το εξωτερικό, αλλά και -για τους μουσικόφιλους- η “Καλή μας Φρίντα”, η άγνωστη ιστορία της Φρίντα Κέλι που δούλεψε για πάνω από μια δεκαετία ως γραμματέας των θρυλικών Σκαθαριών, The Beatles.

Π.Μ.