Ένα κερί άναψε, το βράδυ του Σαββάτου, 26 Μαΐου, στα σκαλοπάτια της εισόδου του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη. Ήταν η κατάληξη μιας πορείας που περιελάμβανε ένα συγκινητικό δρώμενο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, που ονομάστηκε «Δράση Ζ».>>>


Η Δράση Ζ ξεκίνησε από τη συμβολή των οδών Ερμού & Βενιζέλου. Εκεί που ο Γρηγόρης Λαμπράκης έπεφτε βαριά τραυματισμένος στο κεφάλι, χτυπημένος από το τρίκυκλο που οδηγούσε ο Γκοτζαμάνης, ενώ πάνω στην καρότσα βρισκόταν ο Εμμανουηλίδης. Ολοκληρώθηκε,  μετά από μια συμβολική πορεία, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Εκεί που, τρεις ημέρες μετά, ο Λαμπράκης άφησε την τελευταία του πνοή...

Η «Δράση Ζ»- φόρος τιμής του ΚΘΒΕ στον Γρηγόρη Λαμπράκη, που παρουσιάστηκε, σε σύλληψη Γρηγόρη Καραντινάκη και σκηνοθετική επιμέλεια Γιάννη Ρήγα, στους αυθεντικούς χώρους της υπόθεσης Λαμπράκη  ακολουθώντας τη χρονική αλληλουχία των γεγονότων, είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2011. Αποφασίστηκε, όμως, τελικά να πραγματοποιηθεί το 2012, για να συμπέσει με τα 100 χρόνια από την γέννησή του αλλά και με τον εορτασμό της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.



Ο Γρηγόρης Λαμπράκης με την προσωπικότητα και τη δράση του παραμένει και σήμερα ένα σύμβολο της Δημοκρατίας και του αγωνιζόμενου ανθρώπου κατά της πολιτικής καταπίεσης.  Η ζωή και ο θάνατος του ενέπνευσαν τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό στο περίφημο πολιτικό του μυθιστόρημα με τον τίτλο «Ζ», το οποίο μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά το 1969, με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν (στο ρόλο του Λαμπράκη), τον Ζαν- Λουί Τρεντινιάν (στο ρόλο του ανακριτή Σαρτζετάκη) και την Ειρήνη Παπά (στο ρόλο της συζύγου του Λαμπράκη).

“Η «Δράση Ζ» είναι μια ακόμη έξοδος του Κ.Θ.Β.Ε. στην πόλη. Μετά το «Θέατρο στα Καφέ», το «Θέατρο Κατ’Οίκων», το «Κοινωνικό Θεατροπωλείο», το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος μετέτρεψε την πόλη σε σκηνικό και πρότεινε τη διείσδυση της μαγείας του θεάτρου στην καθημερινότητα των πολιτών”, δήλωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου, Σ. Χατζάκης.

Πρόσθεσε ότι “μέσω της θεατροποίησης της ζωής, επιχειρείται η δυνατότητα διαφυγής από την κανονικότητα και η έξοδος προς μια προβολή του εαυτού μας όπου η φαντασία, το όνειρο και η ποίηση έχουν τον πρώτο λόγο”.



Στο σημείωμά του, για τη Δράση Ζ, υπογραμμίζει: “Με την θεατροποίηση ενός κομβικού γεγονότος της ιστορίας της πόλης, που είναι η υπόθεση Λαμπράκη, το ΚΘΒΕ κρατώντας αυστηρές αποστάσεις από την πολιτική διάσταση, επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στο νόημα του οράματος Λαμπράκη: δηλαδή στην ενοποιό δύναμη της ειρήνης μέσα στον κοινωνικό ιστό και στην μεταστροφή της βίας σε δημιουργική έκφραση μέσω της τέχνης. Ιδωμένη απ’αυτή την σκοπιά, η «Δράση Ζ» αποτελεί μια από τις συμμετοχές του ΚΘΒΕ για τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης”.

Η  Δράση «Ζ» του ΚΘΒΕ ξεκίνησε στις 8 μ.μ. από τη συμβολή των οδών  Ερμού & Βενιζέλου, το σημείο όπου βρίσκεται και το μνημείο  Γρηγόρη Λαμπράκη.  Στην εκδήλωση, παρέστη ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός ο οποίος απήγγειλε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο του «Ζ», ενώ από οθόνη που ήταν εγκαταστημένη στο σημείο προβλήθηκαν πλάνα από την ομώνυμη ταινία του Κώστα Γαβρά. Παράλληλα, εκφωνήθηκαν ομιλίες από τον γιο του αγωνιστή, Γρηγόρη Λαμπράκη, από την κόρη του Γ. Τσαρουχά, Καίτη Τσαρουχά, από τον πολιτικό, δημοσιογράφο και συγγραφέα Γιώργο Ρωμαίο (του οποίου η μαχητική του αρθρογραφία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αποκάλυψη των γεγονότων), έγινε απαγγελία ποιημάτων από ηθοποιούς του ΚΘΒΕ και αναγνώσθηκε χαιρετισμός του Κώστα Γαβρά.



Στη συνέχεια, έγινε θεατρική αναπαράσταση των γεγονότων της ημέρας εκείνης από ηθοποιούς του Κ.Β.Θ.Ε., σπουδαστές της Δραματικής Σχολής και εθελοντές που πήραν μέρος στη «Δράση Ζ», ενώ ακολούθησε μια συμβολική πορεία με αναμμένα κεριά, από το πεζοδρόμιο (η οποία δεν διέκοψε την κυκλοφορία των αυτοκινήτων) με διαδρομή από το σημείο του δρώμενου και κατεύθυνση προς τις οδούς Βενιζέλου και Εγνατία.

Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, επί της οδού Εγνατίας έγιναν  δύο στάσεις:  μία στάση -φόρος τιμής στον βουλευτή Γιώργο Τσαρουχά (που δέχτηκε και αυτός επίθεση εκείνη την ημέρα) και μία ακόμη στάση όπου ακούστηκε το τραγούδι «Μέρα Μαγιού», από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου σε μουσική  Μίκη Θεοδωράκη(είναι το τραγούδι με το οποίο, πάνω από 500.000 κόσμου, συνόδευσαν τη σορό του Γρηγόρη Λαμπράκη στην κηδεία του,  αν και ο «Επιτάφιος» γράφτηκε από τον Γιάννη Ρίτσο τον Μάιο του 1936, με αφορμή  την αιματηρή καταστολή της διαδήλωσης των απεργών καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη).



Η  πορεία κατέληξε στην είσοδο του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, όπου ο Γρηγόρης Λαμπράκης εξέπνευσε τέσσερις ημέρες μετά την επίθεση, για να αποθέσουν οι συμμετέχοντες λουλούδια και κεριά στο σημείο που ολοκληρώθηκε η «Δράση Ζ».

Το ΚΘΒΕ ευχαρίστησε για τη συμμετοχή την οικογένεια Λαμπράκη, την οικογένεια Τσαρουχά, τον Β. Βασιλικό, τον Κ. Γαβρά, τον Γ.Ρωμαίο που συμμετέχουν στη «Δράση Ζ». Επίσης, το Ράδιο-Θεσσαλονίκη και την ΕΡΤ3 για τη στήριξη του εγχειρήματος, το Δήμο Θεσσαλονίκης, το ΕΚΑΒ, τον ΟΑΣΘ και τους άλλους φορείς της πόλης για την συμβολή τους στην πραγματοποίηση αυτής της δράσης. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους ηθοποιούς του ΚΘΒΕ, στους σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ και στους εθελοντές που συμμετείχαν αφιλοκερδώς.