mardas_01Του Δημήτρη Μάρδα*

«Όποιος έχει προτάσεις (για τις τιμές των προμηθειών) να τις καταθέσει», αυτή ήταν η απάντηση του Γενικού Γραμματέα του Υπ. Υγείας σε τηλεοπτικό σταθμό (Mega ειδήσεις των 8.00μμ της Μεγάλης Πέμπτης), στα όσα εκτίθενται ακολούθως σε άρθρο μας. …>>>

Τα στοιχεία που παρουσιάζονται δείχνουν τις σημαντικές αποκλίσεις ανάμεσα στις τιμές του Παρατηρητηρίου τιμών του Υπ. Υγείας και τις αντίστοιχές της αγοράς. Αν και ο τρόπος της πρόσκλησης του Γενικού Γραμματέα δεν είναι ο πλέον ενδεδειγμένος, σημειώνονται κάποιες προτάσεις.

Αναλυτικότερα, τιμές για τις προμήθειες υγείας μπορεί να βρει το Υπουργείο με τους εξής τρόπους:

Πρώτος: Μέσω της βάσης δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής TED. Εκεί, εκτίθενται οι τιμές υλικών που προκύπτουν από συμβάσεις, που έχουν υπογραφεί και αναφέρονται σε προμήθειες του Δημοσίου σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ

Δεύτερος: Από τις διευθύνσεις προμηθειών άλλων μεγάλων νοσοκομείων της Γερμανίας, Γαλλίας κλπ, αρκεί να το ζητήσει το Υπουργείο και να υπάρχει μια σχετική συνεννόηση.

Τρίτος: Με συγκεκριμένη μορφή διαγωνισμού (π.χ. συμφωνία πλαίσιο) που είναι μέρος των προβλεπόμενων διαδικασιών σύμφωνα με τις Οδηγίες της ΕΕ.

Τέταρτος: Σε κάθε διαγωνισμό, οι υποψήφιοι προμηθευτές να καταθέτουν, μαζί με τις προσφερόμενες από τους ιδίους τιμές, πληροφοριακό σημείωμα για τις τιμές που προσέφεραν στους τρεις τελευταίους διαγωνισμούς εντός της ΕΕ. Αυτή η διαδικασία δε θα αποτελεί μέρος των κριτηρίων ανάθεσης του διαγωνισμού.

Ερώτηση εύλογη που προκύπτει από τα όσα ζούμε εδώ και χρόνια στο Υπουργείο: Μήπως το αυτονόητο το ανάγουμε σε ζητούμενο;

Αν το Υπουργείο Υγείας θεωρεί υπερβολικές ή ανέφικτες τις παραπάνω λύσεις προτείνεται η εξής πρόταση-πρόκληση: Ας εξουσιοδοτήσει το Υπουργείο ένα μεγάλο νοσοκομείο (προτείνουμε το Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης) να πραγματοποιήσει κάποιους διαγωνισμούς προμηθειών, (για ένα περιορισμένο αριθμό υλικών), σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Εκεί θα παρουσιάσουμε τις  μεθόδους με τη βοήθεια των οποίων θα πετύχουμε χαμηλές τιμές για προϊόντα μιας υψηλής ποιότητας και θα αναδείξουμε τα γραφειοκρατικά προβλήματα που οδηγούν σε ανεπιθύμητες εξελίξεις.

Ακολουθεί μέρος του άρθρου που προκάλεσε την προαναφερθείσα συζήτηση.

****

Oι συζητήσεις για μείωση της σπατάλης στο χώρο των προμηθειών υγείας συνεχίζονται ατέρμονες. Ένας Υπουργός, ο κος Λομβέρδος, από τους πιο αποτελεσματικούς, πασχίζει από μόνος του να αλλάξει ταχύτητες και ρόλους, σε ένα περιβάλλον που αντιστέκεται σθεναρά σε κάθε αλλαγή.

Το υφιστάμενο απαρχαιωμένο υπερσυγκεντρωτικό σύστημα προμηθειών υγείας, μόλις κι’ άρχισε να αναθεωρείται προς την σωστή κατεύθυνση, από τις αρχές του Μαρτίου του 2011.

Το εξάμβλωμα του πρώην Υπουργού της Ν.Δ. κου Αβραμόπουλου, η πανάκριβη σε λειτουργία και με ελάχιστο έργο Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), μέσω της οποίας θεσμοθετήθηκε το υπάρχον άκρως αναποτελεσματικό συγκεντρωτικό σύστημα προμηθειών υγείας, φαίνεται ότι θα ζήσει έως το 2012.

Απομένουν όμως αρκετά, που κινούνται αργά διαιωνίζοντας τη σπατάλη. Ενδεικτικά επισημάνεται:

-Η ηλεκτρονική διαβούλευση των προδιαγραφών, ικανή να οδηγήσει στην σύνταξη σύγχρονων προδιαγραφών των προς προμήθεια προϊόντων, είναι προς το παρόν εκτός ατζέντας.

-Ένα σύγχρονο σύστημα ενστάσεων, είναι επίσης εκτός συζήτησης.

-Κάποιες νέες μορφές διαγνωστικών διαδικασιών ενσωματώνονται στην πρακτική του Υπουργείου με ρυθμούς χελώνας.

-Ο συνδυασμός μιας πολιτικής, συμβατής με το Κοινοτικό δίκαιο, που θα προσφέρει ταυτόχρονα, το καλύτερο προϊόν προστατεύοντας από την άλλη την εγχώρια βιομηχανία παραμένει κάτι ασύλληπτο (όχι μόνο στο Υπ. Υγείας).

- Τέλος, ως προς το πολυδιαφημιζόμενο Παρατηρητήριο των τιμών, αυτό απέχει πολύ από τα να γίνει εργαλείο που θα συμμαζέψει τη σπατάλη. Το παραπάνω συνάγεται και από τον ακόλουθο Πίνακα, που αφορά στο ορθοπεδικό υλικό:

Στην τρίτη από το τέλος στήλη ο Πίνακας, παρουσιάζει τις ανώτατες τιμές του Παρατηρητηρίου για μέρος ορθοπεδικού υλικού, ενώ στη δεύτερη στήλη από το τέλος, τις τιμές (χονδρικής, μικρότερες ενός ορίου) της αγοράς, που ήδη ισχύουν για το εν λόγω υλικό.

Οι σημαντικότατες αποκλίσεις των τιμών εντυπωσιάζουν, θέτοντας εύλογα αναπάντητα ερωτήματα για τον τρόπο λειτουργίας του Παρατηρητηρίου όπως και τους χειριστές του!. Αναλυτικότερα, σε απευθείας, λόγου χάρη, αναθέσεις –μια συνηθέστατη πρακτική, λόγω υπολειτουργίας της ΕΠΥ– με ποιες τιμές αγοράζουν τα νοσοκομεία όπως και αυτό το ΙΚΑ; Μπούσουλας των αποφάσεων τους είναι φυσικά το εν λόγω Παρατηρητήριο. 

Οπότε, εφόσον αγοράζουν στις ανώτατες τιμές του Παρατηρητηρίου, αυτές εξακολουθούν να είναι δυο, τρεις  ή ακόμη δέκα έως είκοσι (!!!) φορές μεγαλύτερες της αγοράς.


Ο Δ. Μάρδας είναι αναπληρωτής καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ

www.mardas.gr