Ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα του ελληνικού θεάτρου, με διεθνή καριέρα και μεγάλη ακτινοβολία, ο Ανδρέας Βουτσινάς, έφυγε από τη ζωή στην ηλικία των 79 ετών, σήμερα Τρίτη 8 Ιουνίου 2010, το πρωί στις 9, στο νοσοκομείο "Ερυθρός Σταυρός", όπου νοσηλευόταν το τελευταίο διάστημα και όπου πέρασε δύσκολες ώρες.
Ο Ανδρέας Βουτσινάς είχε υποβληθεί σε επέμβαση στο πόδι, ύστερα από ατύχημα. Είχε χρειαστεί να μεταφερθεί εσπευσμένα στο χειρουργείο ενώ η υγεία του είχε αρχίσει να κλονίζεται πριν από χρόνια, όταν υπέστη ένα βαρύτατο εγκεφαλικό. Στο πλευρό του σε όλη αυτή την περιπέτεια βρισκόταν καθημερινά ο γιος του.
Σύμφωνα με την επιθυμία του, η σορός του θα αποτεφρωθεί.

Συνεντευξη που δόθηκε απο τον Ανδρέα Βουτσινά στην Τέσση Τυρπένου για τον Ομογενειακό τύπο:


«Ο πόνος είναι η διαδρομή»
Ο Ανδρέας Βουτσινάς δεν χρειάζεται συστάσεις. Πρόσωπο γνωστό, οικείο τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Όσοι δεν είχαν την ευκαιρία να τον απολαύσουν από κοντά, μέσα από το έργο του, κάτι, σίγουρα έχουν διαβάσει ή ακούσει για αυτόν. Σκηνοθέτης και ηθοποιός.
Λος Άντζελες, Νέα Υόρκη, Παρίσι, Αθήνα.
Χόλυγουντ, Μπρόντγουει, Επίδαυρος….
Θέατρο, κινηματογράφος, τηλεόραση, μουσικές σκηνές…
Τζέιν Φόντα , Μελ Μπρουκς… και οι περισσότεροι μεγάλοι Έλληνες…
Τον πλησιάσαμε με το φόβο ότι δεν θα ήταν εύκολο να μιλήσουμε μαζί του. Γλυκύτατος, απλός, όπως είναι οι πραγματικά ‘μεγάλοι’, αεράτος σαν έφηβος, μας άνοιξε πρόθυμα την καρδιά και το νου του σε μια συζήτηση χωρίς συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο. Μια φιλική συζήτηση που δεν θέλαμε να τελειώσει.
Ξεδιπλώσαμε μια άλλη πλευρά του. Αυτήν που τον ώθησε στα ώριμα χρόνια της ζωής του να επιλέξει να ζήσει στη Θεσσαλονίκη. Να δώσει και να πάρει. Να καταθέσει την εμπειρία μιας ζωής. Μια πόλη με την οποία δεν είχε καμιά ‘συγγενική σχέση’. Μια πόλη που τον κατενόησε, τον σεβάστηκε, τον αγκάλιασε. Μια πόλη που τον και την λατρεύει. Μια πόλη που έδωσε το όνομά του σε σχολή θεάτρου της.
Ο Ανδρέας Βουτσινάς έζησε μια πολυκύμαντη, γεμάτη ζωή με πολλές γεύσεις. Υπηρέτησε σε όλα τα είδη του θεάτρου. Κάτι που το έκανε με μεγάλη ευχαρίστηση, κάτι που τον ανανεώνει συνεχώς που τον κάνει πάντα σύγχρονο. Στα 76 του χρόνια ακόμα σκηνοθετεί, διδάσκει, καταθέτει όλη τη γνώση και την αγάπη του στους μαθητές του, τόσο στη σχολή θεάτρου στη Θεσσαλονίκη, όσο και στο Παρίσι.
Γεννήθηκε στο Χαρτούμ του Σουδάν το 1932. Η μητέρα του επέλεξε να του δώσει Ελληνική παιδεία και τον έφερε στην Αθήνα. Του έμαθε να αγαπάει πολύ την Ελλάδα. Η ίδια θεατρόφιλη, από πολύ μικρό τον έπαιρνε μαζί της να παρακολουθεί παραστάσεις. Πίσω από κάθε σκέψη, λόγο και πράξη του Ανδρέα Βουτσινά, διακρίνει καθένας καθαρά αυτή τη γυναίκα. Τη γυναίκα. Τη μάνα!
Μιλάει πάντα τολμηρά, χωρίς να φοβάται να εκτεθεί.
«9 χρόνια ψυχανάλυση μου έμαθαν ότι το να κρύβεις κάτι, ο άλλος θα το καταλάβει, θα το αισθανθεί. Γι’ αυτό, ό,τι σκέφτομαι το λέω».
Τον ρωτήσαμε αν κάτι δεσμεύει την ελευθερία του όταν σκηνοθετεί.
«Όχι. Μόνο όταν ξέρω ότι ένας ηθοποιός έχει ένα πρόβλημα. Τότε θα προσαρμόσω τη σκηνοθεσία. Όποιος προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το πρόβλημα ή την αδυναμία κάποιου, το κάνει γιατί θέλει να εκδικηθεί».
Είχαμε τις δικές μας εμμονές και μεταφέραμε απόψεις φίλων. Ότι στο κοινό σήμερα δεν υπάρχει πια ενθουσιασμός για το θέατρο, ιδιαίτερα από τις νέες γενιές, ότι το θέατρο επαναλαμβάνεται χωρίς να έχει κάτι καινούριο να προσφέρει.
Δε συμφώνησε. «Η μεν τηλεόραση προσφέρει μόνο διασκέδαση χωρίς νόημα, στο δε κινηματογράφο ζεις μόνο αυτό που θέλει να σου δώσει ο σκηνοθέτης. Το κοντινό πλάνο το δίνει αυτός. Το θέατρο είναι μια ‘απελευθέρωση’. Το κοντινό πλάνο το κάνεις εσύ, όταν θέλεις. Στις νεότερες γενιές ο ενθουσιασμός είναι σήμερα περισσότερος παρά ποτέ. Πριν υπήρχε μόνο το θέατρο και το ραδιόφωνο. Σήμερα το ραδιόφωνο σχεδόν δεν υπάρχει, η τηλεόραση όπως είπαμε έχει γίνει για να διασκεδάσει χωρίς νόημα. Δεν μπορεί να δώσει αυτό που γίνεται στο θέατρο. Το κοινό σήμερα ζητάει κάτι άλλο, που δεν θα μπορεί να το βρει πουθενά αλλού, παρά στο θέατρο. Στο θέατρο μπορεί κανείς να ζήσει πράγματα που η ζωή δεν θα του προσφέρει. Η μητέρα μου με πήγαινε στο θέατρο για να δω τον ηθοποιό που παίζει. Σήμερα οι νέοι πηγαίνουνε στο θέατρο για να ‘βρούνε’ κάτι. Η νέα γενιά είναι πολύ καλύτερη από τις προηγούμενες. Και η επιρροή που έχει σήμερα το θέατρο είναι πολύ πιο δυνατή».
Παρ’ όλα αυτά εμείς επιμείναμε να ρωτάμε, αν η εποχή μας θεωρείται δημιουργική ή αν επαναλαμβάνεται, αν έχει κάτι καινούριο να προσφέρει μέσα από το θέατρο.
«Δεν θα έλεγα δημιουργική εποχή. Δημιουργικός είναι αυτός που διδάσκει. Αυτός που έχει κάτι προσωπικό να δώσει. Η λέξη «καινούριο» με ενοχλεί. Καινούριο είναι σαν να λέμε, καινούριο ρούχο, καινούριο παπούτσι, που φοβάσαι μην το λερώσεις. Καινούριο είναι κάτι το εντυπωσιακό και συνήθως αυτό το πράγμα είναι ενοχλητικό για το θέατρο. Καινούριο μπορεί να είναι μια σκηνή ερωτική ή μια βεντέτα που έχεις δει στο κινηματογράφο και τώρα τη βλέπεις ζωντανή. Δεν μπορώ να καταλάβω πως αυτό έχει τόση σημασία. Πολύ συχνά οι δημιουργοί, παραγωγοί, σκηνοθέτες δεν το καταλαβαίνουν. Προσπαθούν να δώσουν κάτι που ενδιαφέρει το πολύ κοινό. Αυτό όμως δεν είναι το ‘κάτι άλλο’. Κάτι άλλο στο θέατρο είναι ένα άλλο είδος. Όπως π.χ. έκανε ο Κουν. Εκεί ο θεατής έπρεπε μόνος του να ψάξει. Εκεί ήταν μόνος. Η στιγμή για σένα είναι άλλη. Θα κλάψεις όταν το θέλεις εσύ και όχι κατ’ ανάγκη την ώρα που κλαίει ο ηθοποιός».
Αυτές τις στιγμές ο Ανδρέας Βουτσινάς βιώνει στην καθημερινότητά του. Τέτοιες στιγμές του προσφέρει το σπίτι του στο Παρίσι αλλά και η Θεσσαλονίκη η πόλη στην οποία ζει τον περισσότερο καιρό τελευταία, που παρόλο που μεγάλωσε περισσότερο από όσο έπρεπε κατά τη γνώμη του, εξακολουθεί να είναι γειτονιά. Είναι η γειτονιά που δημιούργησαν και κράτησαν οι Πόντιοι και Μικρασιάτες κάτοικοί της. Το πλεονέκτημα της γειτονιάς είναι ότι όλοι και όλα έρχονται κοντά σου. Ο πολιτισμός έρχεται κοντά σου. Τον έχεις δίπλα σου συνέχεια. Και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία.
Του μεταφέραμε το παράπονό μας ότι δεν έρχονται μεγάλες παραστάσεις ή μεγάλα ονόματα συχνά στη πόλη μας.
Δε συμφώνησε. «Οι μεγάλες επιτυχίες συνήθως είναι εμπορικές χωρίς να είναι πάντα και ποιοτικές. Η ποιότητα βρίσκεται παντού. Αυτοί που γκρινιάζουν ότι δεν βλέπουν μεγάλες παραστάσεις προσπαθούν να δικαιολογηθούν, γιατί δεν πηγαίνουν».
Ανδρέας Βουτσινάς. Ο άνθρωπος που έμαθε από την μητέρα του να δίνει γενναιόδωρα. Που έμαθε ότι «η διαδρομή είναι πόνος, όχι το τέλος της διαδρομής. Φεύγεις ζωντανός όπως μπήκες».



Οι φωτογραφίες είναι του Νώντα Στυλιανίδη, από το photoreportage.gr