«Παρακολουθεί με ενδιαφέρον» η Ε.Ε. τις προσπάθειες της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ για την ανάπτυξη της τεχνολογίας Space Solar Power (SSP) για την κατασκευή συστημάτων συλλογής ηλιακής ενέργειας στο διάστημα και μεταφοράς και αξιοποίησής της στη γη. Αυτό προκύπτει από την απάντηση του Επιτρόπου για τη Βιομηχανία και την Επιχειρηματικότητα, κ. Ταγιάνι στην ερώτηση του Ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Καθηγητή κ. Ι.Α. Τσουκαλά.
Η «διαστημική ηλιακή ενέργεια» είναι ένα φιλόδοξο ιαπωνικό ερευνητικό πρόγραμμα το οποίο προβλέπει γιγαντιαίους ηλιακούς συλλέκτες σε γεωστατική τροχιά (σε απόσταση 36.000 χιλιόμετρων από την επιφάνεια της Γης), οι οποίοι θα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια που θα μεταφέρεται στη γη μέσω μικροκυμάτων. Το ιαπωνικό σύστημα, ισχύος 1 Gigawatt, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2030 και θα καλύπτει τις ανάγκες 300.000 νοικοκυριών. Ο προϋπολογισμός του εν λόγω προγράμματος, που υποστηρίζεται από μεγάλες ιαπωνικές εταιρείες και την κυβέρνηση της χώρας, ανέρχεται στα 21 δις δολάρια, ποσό 12 φορές μεγαλύτερο από τον προϋπολογισμό που η Ε.Ε. διαθέτει από το 7ο Πρόγραμμα-Πλαίσιο για τη διαστημική έρευνα συνολικά (μόλις 1,4 δις ευρώ). Oι ΗΠΑ αξιολογούν την τεχνολογία αυτή ως στρατηγική επιλογή για το μέλλον και έχουν προγραμματίσει την εκτόξευση πειραματικών δορυφόρων μέσα στην τρέχουσα δεκαετία.
«Για άλλη μια φορά βλέπουμε την Ε.Ε. να μένει πίσω στις τεχνολογικές εξελίξεις. Αν και πρόσφατα μια μεγάλη ευρωπαϊκή αεροδιαστημική εταιρεία ανακοίνωσε ότι εξετάζει την έναρξη αντίστοιχου προγράμματος κατασκευής ηλιακών συλλεκτών στο διάστημα, είναι προφανές ότι ένα πρόγραμμα με τόσο φιλόδοξο αλλά και πειραματικό χαρακτήρα δεν έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας χωρίς τη δημιουργία μιας ισχυρής εταιρικής κοινοπραξίας και την υποστήριξη της Ε.Ε. Το κόστος κατασκευής των διαστημικών συλλεκτών είναι πολύ υψηλό, αλλά οι ερευνητικές προοπτικές ενός τέτοιου προγράμματος είναι εξαιρετικές. Είναι θλιβερό το γεγονός ότι η Ε.Ε. εξελίσσεται σταδιακά σε έναν «μουδιασμένο» παρατηρητή των διεθνών εξελίξεων στον επιστημονικό και τεχνολογικό τομέα. Η Ε.Ε. δείχνει όλο και περισσότερο εγκλωβισμένη σε φοβικά σύνδρομα και διαχειριστικές πρακτικές, «παρακολουθώντας με ενδιαφέρον» αυτά που οι άλλες χώρες καταφέρνουν και αδυνατώντας να αναλάβει δυναμικές, φιλόδοξες πρωτοβουλίες. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος είναι μονόδρομος για την επιβίωση της Ευρώπης ως σύνολο, αλλά και για κάθε Κράτος-Μέλος ξεχωριστά», δήλωσε ο κ. Τσουκαλάς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το διάστημα θεωρείται μια σημαντική εναλλακτική πηγή ενέργειας, φιλική προς το περιβάλλον, με ελάχιστες εκπομπές CO2. Επιπλέον, η συλλογή ηλιακής ενέργειας στο διάστημα δεν επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες, την εναλλαγή ημέρας και νύχτας, τις εποχές του έτους ή την παρουσία της γήινης ατμόσφαιρας. Το κόστος, ωστόσο, κατασκευής διαστημικών συλλεκτών είναι ιδιαίτερα υψηλό, ενώ εκφράζονται ανησυχίες για την ασφάλεια των μηχανισμών μετάδοσης της ενέργειας στη γη (μικροκύματα ή laser). Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής, πρόσφατες μελέτες για τις δέσμες laser ισχύος πολλών Megawatt στη Γαλλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες κατέδειξαν την τεχνολογική τους σκοπιμότητα αλλά επισήμαναν την ανάγκη διεξαγωγής περαιτέρω έρευνας πριν μπορέσει μια τέτοια τεχνολογία να θεωρηθεί επαρκώς αξιόπιστη για διαστημικές εφαρμογές.