Υπερψηφίστηκε σήμερα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο η Έκθεση που αφορά τη χρηματοδότηση του παροπλισμού των μονάδων 1 έως 4 του πυρηνικού σταθμού Κοζλοντούι στη Βουλγαρία. Σκοπός του «προγράμματος στήριξης Κοζλοντούι», που είχε συμφωνηθεί στα πλαίσια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βουλγαρίας στην ΕΕ το 2005, είναι η παροχή οικονομικής βοήθειας προς τη βουλγαρική κυβέρνηση τόσο για τον παροπλισμό των τεσσάρων παλαιών μονάδων του πυρηνικού σταθμού Κοζλοντούι, που δεν πληρούν τα επίπεδα ασφαλείας της ΕΕ, όσο και για τη διαχείριση των ραδιενεργών καταλοίπων τους.
Η Έκθεση προβλέπει την παροχή στη Βουλγαρία 300 εκ. ευρώ από το γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2010 - 2013, που θα αξιοποιηθούν για τον παροπλισμό των τεσσάρων εκ των έξι μονάδων, καθώς και για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος της περιοχής. Στήριξη προβλέπεται και για το μετριασμό του κοινωνικοοικονομικού αντικτύπου του παροπλισμού μέσω της ανάπτυξης νέων βιομηχανιών και βιώσιμων θέσεων εργασίας.
Από το ποσό αυτό, τα 180 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τη στήριξη του παροπλισμού (διαχείριση του σχεδίου, τεχνική υποστήριξη, συντήρηση, κατασκευή εθνικής εγκατάστασης για την αποθήκευση ραδιενεργών αποβλήτων χαμηλής και μέσης ραδιενέργειας και επεξεργασία των ραδιενεργών αποσυναρμολογημένων τμημάτων του αντιδραστήρα). Τα υπόλοιπα 120 εκατ. ευρώ προορίζονται για τη χρηματοδότηση μέτρων ενίσχυσης της ενεργειακής απόδοσης, τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ενέργειας, τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη Βουλγαρία.

Τσουκαλάς: Αλλάζει η κατάσταση
«Τα μειωμένα επίπεδα ασφαλείας που συνδέονται με τη λειτουργία των πυρηνικών αντιδραστήρων παρωχημένης τεχνολογίας και τη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης επηρεάζουν την ασφάλεια ολόκληρης της Ε.Ε. Μέχρι τώρα τα ακτινοβολημένα στοιχεία πυρηνικού καυσίμου που παράγονταν στη Βουλγαρία υπόκειντο σε επανεπεξεργασία στη Ρωσία, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται σε μια χώρα εκτός της ΕΕ όχι μόνο τα ραδιενεργά υλικά, με αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων, αλλά και οι συνδεόμενες βλαβερές επιπτώσεις για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Για τη χώρα μας ο κίνδυνος ήταν ακόμα πιο άμεσος λόγω της γειτνίασης με τη Βουλγαρία. Η παρέμβαση της ΕΕ και η νέα χρηματοδότηση αναμένεται να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα. Σε κάθε περίπτωση, η ΕΕ θα υποστηρίξει τη βουλγαρική κυβέρνηση με την τεχνογνωσία που διαθέτει αλλά και θα παρακολουθεί στενά την εφαρμογή του προγράμματος», δήλωσε ο Ευρωβουλευτής της Ν.Δ. κ. Ι.Α. Τσουκαλάς, μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ε.Κ., μετά το πέρας της ψηφοφορίας.

Άλλη άποψη έχουν οι Οικολόγοι Πράσινοι
Σε επικίνδυνη ανατροπή της φιλοσοφίας της Έκθεσης Χαρμς για το Κοζλοντούι, οδήγησε τελικά η στάση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Σοσιαλιστών στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, σύμφωνα με τους Οικολόγους Πράσινους. Ήδη από τη συζήτηση στην επιτροπή Βιομηχανίας του ευρωκοινοβουλίου, Δεξιοί και Σοσιαλιστές επέβαλαν άλλες προτεραιότητες στο αρχικό Σχέδιο Έκθεσης της Γερμανίδας Πράσινης Rebecca Harms, ενώ καταψηφίστηκαν στην ολομέλεια τροπολογίες των Πράσινων που ζητούσαν περισσότερες εγγυήσεις για τη δημόσια υγεία και ένα βιώσιμο ενεργειακό μοντέλο για τη Βουλγαρία. Οι Πράσινοι ευρωβουλευτές αρνήθηκαν να στηρίξουν επί της αρχής την Έκθεση, ενώ την καταψήφισε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος και τρεις άλλοι ευρωβουλευτές των Πράσινων.
Η κεντρική διαφορά είχε να κάνει με το για ποιο σκοπό θα διατεθούν τα 120 εκατομμύρια ευρώ από το συνολικό (δεύτερο) πακέτο βοήθειας 300 εκατομμυρίων ευρώ προς τη Βουλγαρία. Συγκεκριμένα οι Πράσινοι ζητούσαν:
* Οι πόροι της ΕΕ προς τη Βουλγαρία να μην χρηματοδοτήσουν την αναβάθμιση ή εξαρχής κατασκευή νέων λιγνιτικών ή άλλων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα.
* Να δοθούν πόροι για επενδύσεις και υποδομές που θα εξασφαλίζουν την ασφαλέστερη δυνατή διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων που θα προέλθουν από την αποξήλωση των μονάδων
Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Μιχάλης Τρεμόπουλος δήλωσε σχετικά: “Το ψήφισμα που υιοθέτησε τελικά το Ευρωκοινοβούλιο κινείται σε απαράδεκτη κατεύθυνση. Όχι μόνο δεν εξασφαλίζονται όροι ή έστω επαρκείς μελέτες για την κατά το δυνατόν ασφαλή διαχείριση των ραδιενεργών αποβλήτων, αλλά ευρωπαϊκοί πόροι θα ενισχύσουν χωρίς λόγο την κατασκευή ρυπογόνων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Όλα αυτά,, παρόλο που η Βουλγαρία εξακολουθεί και μετά το κλείσιμο των παλιών μονάδων του Κοζλοντούι να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια".
Προανήγγειλε πως επειδή κάτι τέτοιο θα μας απασχολήσει ξανά στο μέλλον, οι Πράσινοι σκοπεύουν να ζητήσουν από την Κομισιόν να προτείνει σταθερούς κανόνες του παιχνιδιού: μια εναρμονισμένη μεθοδολογία υπολογισμού του κόστους αποξήλωσης πυρηνικών μονάδων, συμπεριλαμβανομένης της τελικής διαχείρισης των αποβλήτων.