Την Κυριακή 25 Απριλίου πέφτει η αυλαία για το έργο «Η Ισαβέλλα, τρεις καραβέλες κι ένας παραμυθάς», του κορυφαίου θεατρικού συγγραφέα Ντάριο Φο, που παρουσιάζεται από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο Βασιλικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Γιάννη Ρήγα. Ο Ντάριο Φο διηγείται, με τον δικό του αμίμητο τρόπο, την ιστορία του Χριστόφορου Κολόμβου. Χειμαρρώδης, γενναιόδωρος, απολαυστικός. Οξυδερκής, καυστικός, ανατρεπτικός. Βαθιά πολιτικός. Ενοχλητικός. Θεατρίνος και γελωτοποιός.
Ξετυλίγει το κουβάρι μιας «γνωστής» ιστορίας και ανάγει ένα λησμονημένο «παραμύθι» σε προβληματισμό ενός σύγχρονου πολίτη. Γιατί το ταξίδι του Κολόμβου μπορεί να είναι, εντέλει, η διαδρομή του καθενός μας. Το παραμύθι της δικής μας ζωής. Το όνειρό μας.

Σημείωμα σκηνοθέτη
Όταν διαβάζεις για πρώτη φορά το κείμενο της «Ισαβέλλας...» νιώθεις να χάνεσαι σ’ ένα κόσμο ιστορικών παραλληλισμών, εικόνων και πολιτικών αναφορών. Το αρχικό γέλιο διαδέχεται ο σκεπτικισμός και η απορία για τον τρόπο που παρασταίνεται αυτό το έργο.
Έχεις μπροστά σου ένα ποτάμι από λέξεις που οδηγούν σε καταστάσεις, άλλοτε ρεαλιστικές και πολύ συχνά σχεδόν υπερρεαλιστικές.
Πώς έγινε πραγματικότητα η απόφαση ενός ανθρώπου να φτάσει στις Ινδίες από τον σωστό σύντομο δρόμο, πώς έπεισε την Ισαβέλλα την Καθολική της Ισπανίας και τον Φερδινάνδο να του χρηματοδοτήσουν το ταξίδι, πως έφτασε εν αγνοία του στην Αμερική, πώς κατηγορήθηκε για προδοσία, πώς κυριαρχεί στη μνήμη μας ακόμα. Και πολλά άλλα – φιλοδοξίες, πόλεμοι, αναφορές και συσχετίσεις με την καθημερινότητά μας.
Πώς χωρούν όλα αυτά μέσα σε μια παράσταση;
Αργότερα καταλαβαίνεις ότι ο Φο ουσιαστικά σε παροτρύνει να σκεφτείς ελεύθερα. Κομέντια, θέατρον του δρόμου, αστικό θέατρο, Σαίξπηρ και Μπρεχτ, ολίγον από Αριστοφάνη, μπερδεύονται όλα πάνω στη σκηνή ακατανόμαστα, «ανάρμοστα», χωρίς ονοματεπώνυμο, χωρίς κατάταξη.
Ο Φο, σύγχρονος, λαμπερός γελωτοποιός κάνει θέατρο και εμπαίζει την πολιτική ιστορία του κόσμου, την δική του προσωπική και επαγγελματική ιστορία, τους θεωρητικούς του μέλλοντος, τους θεατές του, τον εαυτό του. Πίσω από κάθε αράδα του κειμένου διακρίνεις το πονηρό του βλέμμα και ακούς το γέλιο του να καγχάζει για την απόφασή σου να δοκιμάσεις.
Μόνο με το «σταυρό στο χέρι» δεν αντιμετωπίζεται το έργο αυτό.
Αν δεν αποφασίσεις να πεις τη δική σου ιστορία με αφορμή την Ισαβέλλα και τον Παραμυθά παράσταση δεν θα κάνεις.
Αν σοβαρέψεις, με πρόθεση να αποδώσεις την ιστορία θα καείς.
Αν ξεχάσεις την ιστορία θα καείς.
Αν επεξηγήσεις θα καείς.
Αν βρεις το κουράγιο να πεις την ιστορία όπως τη διάβασες και αποφασίσεις να ζήσεις με γενναιοδωρία την διαδικασία, θα σωθείς. Θα σε ακούσουν κι οι άλλοι. Οι θεατές.
Αυτό προσπαθήσαμε. Η ανταπόκρισή σας θα το επιβεβαιώσει ή όχι.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, κυρίες, κύριοι καλή σας διασκέδαση.
Γιάννης Ρήγας