Μια άλλη προσέγγιση στο Τριώδιο, μας ήρθε από την Ιερά Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους. Ο μοναχός Απολλώ, γράφει: Ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου εἶναι κατάλληλη γιά ἐντονότερο πνευματικό ἀγώνα, γιά σωματική ἄσκηση, γιά μετάνοια καί προσευχή. Ἡ Ἐκκλησία μέ τά ἱερά ἀναγνώσματα καί τίς κατανυκτικές ἀκολουθίες δημιουργεῖ τό ἀνάλογο κλίμα. Στούς χριστιανούς ἀπομένει ἡ βίωση τῶν γεγονότων καί ἡ ἀπόφαση γιά ἀλλαγή τρόπου ζωῆς.
Ἡ παραβολή τοῦ τελώνη καί τοῦ Φαρισαίου μᾶς παρακινεῖ στη μετάνοια καί τήν ταπεινή προσευχή. Τό μάθημα πού μᾶς παραδίδει ὁ τελώνης εἶναι σπουδαῖο......
Παρόλο πού μόνο μιά φράση του γνωρίζουμε, σέ ἀντίθεση μέ τόν ἐπηρμένο Φαρισαῖο. Μᾶς ἔδωσε τήν καλύτερη προσευχή: «Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ». Προσευχή εὐπρόσδεκτη ἀπό τό Θεό. Προσευχή πού στηρίζεται στή βαθιά του συναίσθηση ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός, εἶναι μόνο ἁμαρτωλός, εἶναι ὁ μεγαλύτερος ἁμαρτωλός τῆς γῆς.
Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς μέ ἕνα στίχο μᾶς περιγράφει τις ἐξωτερικές κινήσεις τοῦ ταπεινοῦ τελώνη. Στάθηκε μακριά ἀπό τό θυσιαστήριο καί δέν εἶχε τήν τόλμη νά σηκώσει τά μάτια του στόν οὐρανό. Τό πένθος τῆς μετάνοιάς του ἦταν βαθύ. Εἶχε τήν πραγματική ταπείνωση. Ἤθελε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ και μόνο αὐτό. Γι᾽ αὐτό καί χτυποῦσε συνεχῶς τό στῆθος του. Ὁ Θεός ἔκανε δεκτή τήν προσευχή τοῦ τελώνη καί τόν συγχώρησε, βραβεύοντας τήν ταπείνωσή του. Πράγματι ἐκεῖνος πού συναισθάνεται τίς ἁμαρτίες του καί μετανοεῖ γι᾽ αὐτές θα συγχωρηθεῖ καί ὁ Θεός θά τόν ὑψώσει καί θά τόν τιμήσει τόσο στήν παρούσα ζωή ὅσο καί στή μέλλουσα.
Ὁ συνειδητός χριστιανός συγκινεῖται ἀπό τόν τελώνη τῆς παραβολῆς καί τόν μιμεῖται στή ζωή του. Προσπαθεῖ νά ἔχει διαρκή τή μετάνοια, γιά τά μεγάλα καί τά μικρά ἁμαρτήματά του καί ἀδιάλειπτη τήν προσευχή